Trao đổi ion là một quá trình trong đó các ion của một loài cụ thể trong dung dịch được thay thế bằng các ion có điện tích tương tự nhưng thuộc các loài khác nhau gắn với nhựa không hòa tan. Về bản chất, trao đổi ion là một quá trình hấp phụ và cũng có thể được coi là một phản ứng hóa học thuận nghịch.
Các cation phổ biến của trao đổi ion là làm mềm nước (loại bỏ các ion “cứng” như CA2 + và Mg2 +) và loại bỏ nitrat trong các hoạt động xử lý nước thải tiên tiến. Các loại nhựa trao đổi ion này là zeolit vô cơ tự nhiên hoặc nhựa hữu cơ tổng hợp được sản xuất. Các loại nhựa hữu cơ tổng hợp là loại chiếm ưu thế được sử dụng ngày nay bởi vì các đặc tính của chúng có thể được điều chỉnh cho các ứng dụng cụ thể.
Xử lý nước thải
Hồ xử lý nước thải
Nhựa trao đổi ion được gọi là cation nếu chúng trao đổi ion dương và anion nếu chúng trao đổi ion âm. Nhựa trao đổi cation có các nhóm chức axit như sunfonic, trong khi nhựa trao đổi anion thường được phân loại theo tính chất của nhóm chức là axit mạnh, axit yếu, bazơ mạnh và bazơ yếu. Độ mạnh của tính axit hoặc tính bazơ phụ thuộc vào mức độ ion hóa của các nhóm chức, tương tự như tình huống với axit hoặc bazơ hòa tan.
Phân loại xử lý nước thải bằng phương pháp trao đổi ionCả hai loại ion là nhựa anion và cation đều được sản xuất từ cùng một loại polymer hữu cơ cơ bản. Chúng khác nhau trong nhóm ion hóa gắn liền với mạng hydrocarbon. Chính nhóm chức năng này quyết định hành vi hóa học của nhựa. Chúng có thể được phân loại thành loại trao đổi cation axit mạnh hay yếu hoặc trao đổi anion bazơ mạnh hay yếu.
Cation axit mạnh
Các dạng hydro và natri của nhựa axit mạnh có tính phân ly cao và Na + và H + có thể trao đổi có sẵn để trao đổi trên toàn bộ phạm vi pH. Do đó, khả năng trao đổi của nhựa axit mạnh không phụ thuộc vào pH dung dịch. Những loại nhựa này sẽ được sử dụng ở dạng hydro để khử ion hoàn toàn; chúng được sử dụng ở dạng natri để làm mềm nước (loại bỏ canxi và magiê).
Cation axit yếu Nhựa axit yếu thể hiện ái lực với các ion hydro cao hơn nhiều so với nhựa axit mạnh. Đặc tính này cho phép tái sinh thành dạng hydro với lượng axit ít hơn đáng kể so với yêu cầu đối với nhựa axit mạnh.Mức độ phân ly của nhựa axit yếu bị ảnh hưởng mạnh bởi pH dung dịch. Do đó, công suất nhựa phụ thuộc một phần vào pH dung dịch.
Thiết bị xử lý nước thải
Quy trình xử lý nước thải