Hiện tượng trẻ sơ sinh hay vặn mình, rướn người, rặn è è khi ngủ thường hay gặp phải ở lứa tuổi từ 5 – 6 tuần tuổi. Nguyên nhân bé vặn mình có thể là do thích vận động, ngọ nguậy. Đây có thể nói là một hiện tượng sinh lý bình thường, trẻ sẽ hết vặn mình khi trên 4 tháng tuổi.
Tại sao trẻ sơ sinh hay vặn mình khi ngủ ?
Theo các bác sĩ chuyên khoa nhi, hầu hết tất cả các trẻ từ sau khi sinh đến khi được vài tuần tuổi đều có biểu hiện vặn mình khi ngủ. Bởi lúc này trẻ chưa quen với cuộc sống hoàn toàn mới ở bên ngoài tử cung của mẹ.
Khi bé ra đời, các tế bào thần kinh chưa biệt hoá, vỏ não và thể vân chưa phát triển nên hoạt động dưới vỏ chiếm ưu thế. Do đó, trẻ sẽ thường có biểu hiện múa vờn, vận động tay chân thường xuyên vì phản ứng của vỏ não có xu hướng lan toả khi bị kích thích.
Cũng có thể nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh hay vặn mình là do trẻ ngủ trên niệm quá cứng, gối đầu cao hoặc tư thế ngủ khiến trẻ không được thoải mái.
Ngoài ra, khi mẹ tìm hiểu các nguyên nhân làm bé sơ sinh hay vặn mình, ngủ không ngon giấc, quấy khóc thì cũng cần để ý xem đó liệu có phải là dấu hiệu của những biểu hiện sinh lý bình thường hay là biểu hiện của các bệnh lý khác.
Biểu hiện vặn mình ở trẻ sơ sinh
Như đã đề cập ở trên, đối với biểu hiện trẻ vặn mình khi ngủ, gồng mình được chia thành 2 trường hợp, một trường hợp biểu hiện sinh lý và một trường hợp là biểu hiện bệnh lý.
Biểu hiện vặn mình sinh lý:
Trẻ gồng người vặn mình, mặt đỏ lên và kết thúc trong vài phút. Hiện tượng này đến tháng thứ 2 , 3 dừng hẳn. Trẻ ăn ngủ tốt, lên cân bình thường thì không đáng lo ngại. Nguyên nhân cơ bản của hiện tượng này đó là:
Nơi ngủ của trẻ không được thoải mái, ấm áp, có quá nhiều ánh sáng hoặc tiếng ồn cũng khiến trẻ hay vặn mình, giật mình khi ngủ.
Do trẻ đói: Dạ dày trẻ sơ sinh rất nhỏ và mỗi lần bú bé chỉ bú được 1 lượng sữa ít. Do vậy, mẹ cần cho bé bú thường xuyên hơn (từ 2 – 3 giờ bú 1 lần). Cũng không nên cho bé bú nhiều vì sẽ khiến trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa sau mỗi lần bú.
Trẻ sơ sinh hay vặn mình và rặn kèm theo mặt đỏ là biểu hiện của rặn tiểu hoặc rặn ị.
Mẹ quấn khăn bé chật chội quá: bé nhỏ hay có những vẫn động tay chân vô thức, nhưng nếu bị quấn chật quá, bé sẽ khó chịu và phản ứng như vặn mình, gồng mình.
Biểu hiện vặn mình bệnh lý
Trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa, các biểu hiện như mồ hôi trộm, ngủ không sâu, hay giật mình quấy khóc… thì có thể là do thiếu Canxi.
Nguyên nhân do trong tháng đầu mới sinh, nhu cầu cần canxi của trẻ rất cao để phát triển nhưng sau khi rời bụng mẹ, lượng canxi bị giảm đột ngột khiến trẻ bị thiếu hụt dẫn tới các hiện tượng rướn người, vặn người, gồng đỏ mặt, khóc và hay thức giấc nửa đêm…
Hệ tiêu hóa không tốt cũng là nguyên nhân khiến trẻ hay vặn mình khi ngủ. Ngoài ra những tổn thương ngoài da do ngứa, nóng rát hoặc tai bé bị côn trùng cắn cũng khiến trẻ hay vặn mình khi ngủ.
Đối với những biểu hiện bệnh lý, các bố mẹ không sử dụng các mẹo chữa cho trẻ mà phải đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay để có những chẩn đoán kịp thời từ đó có cách chữa và chăm sóc phù hợp nhất.
Cách khắc phục tình trạng vặn mình khi ngủ ở trẻ sơ sinh
1.Đảm bảo cho con con có giấc ngủ ngon bằng cách
Đảm bảo không gian ngủ lý tưởng cho trẻ: nhiệt độ phòng từ 27-29ºC, yên tĩnh, không quá sáng.Cần giặt giũ chăn nệm bé thường xuyên, vệ sinh phòng sạch sẽ để bé không bị ngứa ngáy, khó chịu
Đảm bảo trẻ không quá đói hoặc quá no.
Kiểm tra xem tã trẻ có ướt không? Chọn cho bé loại tã thấm hút tốt để tạo cảm giác thoải mái tối đa cho trẻ. Quần áo trẻ mặc có bị quá nóng hay quá lạnh không? Hãy mặc cho bé những bộ quần áo ngủ rộng rãi và đủ ấm.
Kiểm tra trên da bé, lưu ý vùng các nếp gấp, da có bị đỏ, viêm loét, hay nổi mẫn đỏ gì không? Nên kiểm tra các lỗ tự nhiên (hậu môn, vùng kín…) có gì bất thường không. Bé có bị sốt hay không?
Khi thấy trẻ sơ sinh hay vặn mình, mẹ có thể ôm bé vào lòng, vuốt ve, âu yếm để bé được dễ chịu hơn. Mẹ chỉ cần hát ru, vỗ về, xoa dịu hoặc nói chuyện cùng bé… bé sẽ cảm thấy an toàn và được che chở hơn, từ đó bé sẽ không còn gồng mình, vặn mình hay khó chịu nữa.
Rướn mình, vặn mình ở trẻ sơ sinh hoặc khóc tới tím tái mặt kéo dài sẽ ảnh hưởng nặng nề tới sự phát triển tinh thần và thể chất của trẻ sau này. Chưa kể, một số trẻ có thể bị biến dạng xương chân tay, chậm mọc răng, rụng tóc hoặc nguy hiểm hơn có thể tử vong do co thắt thanh quản vì thiếu canxi. Vì vậy, để khắc phục triệt để hiện tượng này mẹ cần phải bổ sung canxi đầy đủ cho trẻ bằng cách:
Thường xuyên cho trẻ tắm nắng lúc sáng sớm để trẻ hấp thu vitamin D. Vitamin D có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc chuyển hóa canxi, giúp trẻ dễ dàng hấp thụ được canxi hơn. Thực tế cho thấy, rất nhiều bà mẹ Việt vẫn nuôi con theo qua niệm kiêng cữ xưa như tránh nắng, tránh gió khi trẻ còn trong tháng. Việc kiêng khem quá mức này ảnh hưởng lớn tới việc hấp thụ canxi ở trẻ nhỏ, dẫn tới trẻ trong tháng đều có hiện tượng vặn mình, rướn mình, khóc đỏ au mắt, tím tái vì thiếu canxi.
Theo PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng thời điểm tắm nắng cho bé tốt nhất là vào lúc buổi sáng, bình minh vừa lên, mặt trời chiếu những tia nắng đầu tiên. Thời gian tắm nắng cho trẻ sơ sinh tốt nhất chỉ nên từ 10 – 15 phút mỗi ngày. Khi tắm nắng cho trẻ chú ý tìm nơi ít gió, ấm áp, đặc biệt ngày nào trời lộng gió hoặc quá lạnh thì không nên cho bé ra ngoài tắm nắng.
3. Chế độ dinh dưỡng của mẹ khi cho con bú rất quan trọng
Thông thường đối với trẻ bú mẹ, thường mẹ ăn gì con sẽ ăn đó, vì vậy để giúp con đủ dưỡng chất, đủ canxi, vitamin, kẽm…các mẹ hãy bổ sung chế độ dinh dưỡng khoa học.
Những thực phẩm giàu canxi như cá hồi, cá ngừ, cá chúng tôi các loại cá nhỏ có thể ăn cả xương các mẹ nên bổ sung. Bên cạnh đó, rau xanh, thịt, cá các loại cần đa dạng để trẻ sơ sinh phát triển tốt hơn
Khi nào cần đưa con đi gặp bác sĩ ?
Trẻ sơ sinh hay vặn mình khó ngủ, ăn không ngon, sút cân và hay quấy khóc.
Khi thấy trẻ rướn, vặn mình nhiều, kéo dài sau 4 tháng tuổi vẫn chưa hết, đặc biệt trẻ ngủ ít, nôn trớ khi vặn mình dẫn đến chậm hoặc không tăng cân thì cha mẹ nên cho con đi thăm khám. =
Tình trạng da bé bị tổn thương cũng nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để có những cách xử lý phù hợp.