Trẻ bị nổi mề đay mẩn ngứa là tình trạng khá phổ biến do nhiều nguyên nhân gây ra và để lại không ít tác hại cho trẻ. Do đó, các bậc phụ huynh không được xem thường, mà phải biết rõ về bệnh và cách chữa bệnh.
Theo ước tính mỗi năm, trẻ em chiếm 20-25% số người bị mắc chứng dị ứng mề đay mẩn ngứa. Nguy hiểm trong số đó là có trẻ đã bị hen suyễn, động kinh, sốc phản vệ. Tuy nhiên, một số bậc phụ huynh lại chủ quan nghĩ rằng trẻ con ai chẳng bị thế. Bài viết sau đây sẽ chỉ ra các nguyên nhân, triệu chứng cũng như làm sao để điều trị mề đay mẩn ngứa hiệu quả nhất.
I/ Trẻ bị nổi mề đay mẩn ngứa do đâu?
Ở trẻ em, mề đay mẩn ngứa dễ hình thành do hệ miễn dịch còn rất non yếu, chưa hoàn thiện, làn da lúc này cũng rất nhạy cảm và mỏng manh. Có nhiều nguyên nhân gây nổi mề đay mẩn ngứa cho trẻ như sau:
1. Do cơ địa
Trẻ con thường rất thích chơi cùng, ôm ấp, vuốt ve chó, mèo. Tuy nhiên, lông thú có thể gây ra dị ứng cho trẻ, làm trẻ bị nổi mề đay, phát ban đỏ. Bên cạnh đó, phấn hoa, nấm mốc, các loại cây, hoa có nhiều lông tơ cũng có thể gây dị ứng cho trẻ.
2. Do công trùng cắn, đốt
Trẻ hay thích khám phá, thường xuyên muốn tìm đến các loại cây, hoa nhiều màu sắc. Điều này vô tình khiến các côn trùng như ong, kiến, bướm có cơ hội tấn công bé. Khi trẻ bị muỗi, ong, kiến cắn cắn hay đốt da sẽ gây ra các vùng mề đay, do sự phản ứng của cơ thể với nọc độc của côn trùng.
3. Do thời tiết
Nhiệt độ thay đổi đột ngột như trời trở nên lạnh giá, mưa nhiều, ẩm ướt hay quá nóng cũng khiến trẻ dễ bị nổi mề đay. Ngoài ra, nếu không cẩn thận sưởi ấm cho trẻ quá mức cũng có thể làm trẻ dễ bị dị ứng, nổi mề đay mẩn ngứa.
4. Do thực phẩm
Thực phẩm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra dị ứng nổi mề đay ở trẻ em. Một số thực phẩm các mẹ cần lưu ý như: sữa, trứng, hải sản, đậu phộng, các loại hạt, đậu tương,… Bên cạnh đó, trẻ cũng có thể bị dị ứng với những thực phẩm có chứa hàm lượng protein cao. Các chất bảo quản hay phụ gia cũng có nguy cơ làm trẻ bị nổi mề đay. Nhiều trường hợp, các bé có cơ địa dị ứng quá mạnh, chỉ cần ngửi hay tiếp xúc da mà không cần ăn cũng có thể gây dị ứng, mề đay.
5. Do sử dụng thuốc hoặc một số bệnh lý
Trẻ có xu hướng thường bị dị ứng nhiều với một số thuốc kháng sinh. Đồng thời, khi trẻ đang mắc các bệnh lý như cảm sốt, nhiễm lạnh, siêu vi, nhiễm virut, luput ban đỏ thì cũng có thể bị ứng, nổi mề đay. Tình trạng này thường kéo dài khoảng 2 tuần mới khỏi.
6. Do di truyền
Nếu cha mẹ có cơ địa dễ bị dị ứng thì con cái của họ có nguy cơ mắc dị ứng nổi mề đay cao hơn so với các trẻ em khác. Tuy nhiên, cơ chế gây dị ứng có thể khác nhau qua các thế hệ chứ không nhất quán.
II/ Phát hiện bệnh mề đay ở trẻ thông qua những triệu chứng
Các bậc phụ huynh có thể nhận biết trẻ bị nổi mề đay mẩn ngứa qua những triệu chứng sau:
Xuất hiện nhiều mảng đỏ, sưng, phù nề với kích thước và hình dáng khác nhau.
Bé ngứa ngáy khắp người, khó chịu, quấy khóc.
Nặng hơn có thể nôn, ói mửa, tiêu chảy
Sưng họng, mặt, lưỡi
Kho thở, thở khò khè, nguy hiểm nhất là sốc phản vệ.
III/ Điều trị bệnh mề đay ở trẻ không khó
Nếu tình trạng nổi mề đay diễn ra trong thời gian quá lâu sẽ gây ra rất nhiều tác hại nguy hiểm cho trẻ. Sự phát triển của trẻ cũng có thể bị ảnh hưởng mề đay mẩn ngứa mà ra. Do đó, khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nổi mề đay, các bậc phụ huynh cần thực hiện các cách sau:
1. Tránh xa các tác nhân gây hại
Cần cho trẻ tránh xa các tác nhân gây hại để làm hạn chế khả năng dị ứng mề đay tăng cao. Dừng lại việc cho trẻ tiếp xúc hay ăn các thực phẩm gây dị ứng. Nếu trẻ bị nổi mề đay do lông thú hay phấn hoa thì nhất định không nên cho trẻ tiếp xúc với chó, mèo hay những nơi phấn hoa dễ phát tán.
2. Rửa sạch vùng da bị dị ứng mề đay
Rửa sạch ngay vùng da bị dị ứng là việc mà bạn nên làm ngay cho bé. Hãy rửa sạch vùng mề đay bằng nước sạch và xà phòng diệt khuẩn có kiểm định của bộ y tế. Cách này tuy đơn giản nhưng sẽ giúp giảm những cơn ngứa ngáy, hỗ trợ quá trình làm ngăn chặn các vết mề đay có thể phát sinh và lan rộng ra.
3. Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ
Ngay sau khi vệ sinh vùng bị ngứa, dị ứng thì cha mẹ cũng nên vệ sinh, tắm rửa cho bé. Lưu ý rằng, không nên cho bé tắm với nước nóng và nhiệt độ cao, vì sẽ làm cho tình trạng mề đay ở trẻ nghiêm trọng hơn.
Cách tốt nhất là bạn nên chuẩn bị một bồn nước mát có pha một ít muối hay bột yến mạch. Muối và bột yến mạch sẽ giúp diệt khuẩn và làm dịu làn da nhạy cảm của bé. Cho bé tắm trong nước này khoảng 10 phút. Không nên ngâm mình quá lâu trong nước sẽ dễ làm bé bị cảm lạnh. Dùng khăn bông khô, mềm lau mình lại cho bé, tránh mạnh tay sẽ làm da bé bị tổn thương.
4. Đắp khăn/ gạc lạnh
Nếu thấy bé ngứa nhiều và có hiệu sưng vùng bị nổi mề đay thì lúc này bạn nên dùng khăn hay gạc lạnh đắp lên da cho trẻ. Những khăn lạnh, túi chườm hay băng gạc lạnh sẽ có tác dụng hiệu quả để giảm ngứa ngáy và sưng tấy.
Thực hiện cách này trong khoảng 15 phút, và cách 2-3 tiếng thì thực hiện một lần để làm mề đay một cách triệt để nhất.
Lưu ý: Khi chườm lạnh, cha mẹ không nên để trực tiếp đá lạnh lên người trẻ sẽ làm trẻ dễ bị bỏng lạnh.
5. Không cho trẻ gãi vùng bị mề đay mẩn ngứa
Dù biết ngứa ngáy khó chịu thì theo thói quen ai cũng phải gãi. Tuy nhiên, gãi nhiều không phải là hành động tốt, việc này khiến các vùng mề đay càng lan rộng ra, tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn. Chưa nói đến việc, nếu chẳng may gãi quá mạnh tay có thể khiến da bị trầy xướt, lở loét, gây ra các bệnh viêm da, vi khuẩn càng có cơ hội xâm nhập, khiến bệnh tình nặng hơn.
6. Bảo vệ da cho bé
Hãy cho trẻ mặc quần áo dài tay, ngủ mùng, và thoa thuốc chống côn trùng lên những vùng mề đay chưa lan đến. Việc này giúp trẻ tránh được nguy cơ côn trùng tấn công và gây hại.
Cho trẻ mặc quần áo sạch sẽ, thoáng mát, chất liệu vải trơn. Tránh cho trẻ mặc những quần áo chật chội, cọ xát da dễ sinh ra mồ hôi, là điều kiện cho các vi khuẩn dễ dàng sinh sôi, lại gây dị ứng nổi mề đay mẩn ngứa
7. Điều trị bằng cách sử dụng thuốc
Ai cũng muốn con mình có thể khỏi bệnh ngay lập tức nên nhiều người sử dụng thuốc tân dược. Các loại thuốc bạn có thể sử dụng cho trẻ trong lúc này là:
# Thuốc kháng Histamin
Histamin là loại chất tiếp xúc trực tiếp gây ra tình trạng dị ứng, nổi mề đay. Chính vì vậy, các loại thuốc kháng Histamin có công dụng đặc trị mề đay cho trẻ em khá hữu hiệu. Một số loại thuốc kháng histamin có thể dùng được cho trẻ là: diphenhydramine, cetirizine, cholorpheniramine. Liều lượng sử dụng các thuốc này cho trẻ cụ thể như sau:
+ Diphenhydramine:
Trẻ từ 2- 11 tuổi: Dùng khoảng 1-2 mg.
Trẻ trên 12 tuổi: Dùng 25-50 mg. Mỗi lần uống phải cách nhau ít nhất là 2-4h.
+ Cetirizine:
Trẻ 2-5 tuổi: Dùng 5 mg. Mỗi ngày dùng 1 lần
Trẻ trên 6 tuổi: Dùng đủ lượng là 10 mg. Mỗi ngày dùng 1 lần.
# Thuốc bôi
Sử dụng thuốc bôi Corticosteroid là liệu pháp sau cùng nếu đã thực hiện các cách trên mà không thấy khả quan. Tuy nhiên, sử dụng các loại thuốc bôi, bạn phải hết sức cẩn thận, vì nếu quá liều có thể làm hệ miễn dịch của trẻ suy yếu.
Lưu ý:
Khi sử dụng thuốc bạn phải hết sức tuân thủ theo liều lượng, cách sử dụng của thuốc.
Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định cho trẻ sử dụng bất cứ loại thuốc nào
Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ như gây buồn ngủ, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu
8. Điều trị bằng các biện pháp dân gian
Bên cạnh những cách kể trên thì nhiều gia đình vẫn rất tin dùng các biện pháp dân gian để chữa mề đay dị ứng mẩn đỏ cho trẻ. Một số cách có thể giúp ích bạn như sau:
# Dùng lá khế chữa mề đay mẩn ngứa cho trẻ
Bạn có thể dùng lá khế chữa mề đay bằng 2 cách:
Đem lá khế đi rửa sạch, để ráo nước, sao vàng cho tất cả quắt lại. Để lá khế nguội bớt thì bọc vào vải mỏng, chà xát lên vùng da bị ngứa ngáy, nổi mề đay.
Dùng lá khế đã rửa sạch đem đi giã nhuyễn, nấu với khoảng 2 lít nước cho sôi. Thêm vào một chút muối để đạt hiệu quả tối ưu. Sử dụng một khăn bông hay vải mỏng mềm, thấm nước lá khế rồi bôi lên vùng da bị ngứa, nổi mẩn đỏ.
Lá khế thanh nhiệt, giải độc, sẽ giúp tiêu trừ mề đay rất hiệu quả. Kiên trì thực hiện cách này cho trẻ, bạn sẽ thấy cải thiện rõ rệt.
# Dùng cây đơn lá đỏ
Dùng khoảng 40 gram lá cây đơn đỏ, rửa thật sạch, để ráo nước rồi sao vàng cho tất cả quắt lại. Đem lá cây đơn đỏ đi sắc để lấy nước uống.
Theo nghiên cứu cho thấy, cây đơn lá đỏ có nhiều công dụng trong việc ngăn ngừa các bệnh viêm nhiễm hay sát khuẩn. Dùng lá cây đơn đỏ để chữa mề đay, mẩn ngứa, ghẻ lở rất hiệu quả.
Bên cạnh đó, các mẹ cũng có thể cho trẻ ăn một số món ăn như:
# Canh rau sam, rau muống nấu thịt:
Sử dụng khoảng 50 gram rau sam, 100 gram rau muống cùng một ít thịt nạt.
Sửa sạch tất cả nguyên liệu, đem rau muống và rau sam đi cắt nhỏ.
Thịt nạt băm nhuyễn, xào sơ và thêm nước vào đun sôi.
Cho rau muống và rau sam vào, thêm gia vị cho vừa ăn, tất cả chín tới thì có thể tắt bếp.
Món ăn không những thanh mát, bổ dưỡng mà còn giúp chữa mề đay hiệu quả. Các mẹ nhớ cho trẻ dùng liên tục 3 ngày để thấy hiệu quả tốt.
# Cháo đậu xanh nấu cùng vỏ mía
Dùng khoảng 200 gram đậu xanh ( có thể cả nguyên cả vỏ), 200 gram mía cây cùng 50 gram bột gạo.
Ép mía cây lấy nước và sử dụng nước này để nấu đậu xanh với bột gạo
Cho thêm khoảng 1 lít nước vào để cháo không quá đặc, vón cục.
Cho trẻ ăn món cháo này liên tục trong 5 ngày, buổi sáng và buổi tối .
IV/ Khi nào cần đưa trẻ bị nổi mề đay đi khám?
Mặc dù có thể tự sơ cứu hay chữa trị cho trẻ bằng các cách trên nhưng một số trường hợp chúng ta luôn cần nhờ sự giúp đỡ của các y bác sĩ. Hãy đưa trẻ bị nổi mề đay đi khám ngay khi có các vấn đề sau:
Bạn không xác định rõ nguyên nhân do đâu trẻ lại bị dị ứng mề đay mẩn ngứa
Khi bạn đã cho trẻ sử dụng đúng liều lượng thuốc đặc trị nhưng không có dấu hiệu thuyên giảm
Trẻ bị sưng họng, mặt, mắt và bộ phận sinh dục thì cần đưa ngay trẻ đi cấp cứu. Những vùng này khá nhạy cảm nên nguy cơ tổn thương là rất cao.
Trẻ sụt huyết áp, thở khò khè, khó thở hoặc chóng mặt, buồn nôn thì cũng đưa ngay trẻ đi cấp cứu.
Sẽ rất nguy hiểm nếu mề đay gây suyễn, động kinh, mất ý thức và đặc biệt là sốc phản vệ. Nếu trẻ rơi vào tình trạng nguy cấp này thì phải cấp cứu lập tức. Không chữa trị nhanh chóng có thể nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.