Joaquin Phoenix là diễn viên chính kịch mới nhất nói đồng ý với vai diễn phim truyện tranh, vậy ‘Hoàng tử Hề tội phạm’ có gì mà các diễn viên vĩ đại cứ luôn đi theo?
Jack Nicholson. Mark Hamill. Heath Ledger. Jared Leto. Joaquin Phoenix.
Đây là nam diễn viên nổi tiếng do mối quan hệ hợp tác với đạo diễn tác gia Paul Thomas Anderson ( The Master, Inherent Vice), và một tác phẩm nghệ thuật điện ảnh kéo dài một năm ( I’m Still Here), tham gia một vũ trụ truyện tranh mở rộng bao gồm các nhân vật như Thuyền trưởng Boomerang và Killer Croc.
Thế Hoàng tử Hề tội phạm có gì mà khiến cho các diễn viên có thể lấy được bất kỳ vai nào họ muốn ở Hollywood lại không thể cưỡng lại được vậy? Điều gì đã khiến Ledger muốn làm tới mức tự nhốt mình trong phòng khách sạn một tháng để chuẩn bị cho vai này? Điều gì đã xui Leto gửi cho các bạn diễn lợn chết và tạp chí khiêu dâm như là một phần trong sự chuẩn bị của anh? Điều gì làm cho việc định kỳ phát minh lại nhân vật phản diện này là một trong những vai diễn được thèm muốn nhất trong điện ảnh hiện đại?
Vậy thì có lẽ, yếu tố quan trọng trong sức hấp dẫn điện ảnh của Joker không phải là hắn thiếu siêu năng lực mà hắn thiếu động cơ phạm tội thì đúng hơn.
“Có những người không tìm kiếm bất cứ gì hợp lý, như tiền bạc,” nhân vật quản gia Alfred của Michael Caine nói, một trong lời thoại khét tiếng nhất của The Dark Knight. “Không thể mua chuộc họ, ép buộc họ, tranh luận hoặc đàm phán với họ. Có những kẻ chỉ muốn thấy thế giới cháy rụi.”
Trong bài bình phim Batman năm 1989 của Tim Burton, nhà phê bình Roger Ebert phát hiện Joker của Nicholson thuyết phục đến nỗi ông cảm thấy “chúng ta phải tự nhắc nhở mình cổ vũ cho [Người Dơi].”
Alejandro G Iñárritu, đạo diễn Birdman, bộ phim châm biếm siêu anh hùng đoạt giải Oscar, có lần đã mô tả các phim siêu anh hùng là “cực hữu”. “Tôi luôn thấy [các siêu anh hùng] là kẻ giết người vì họ không tin vào những gì bạn tin, hoặc họ không phải là người mà bạn muốn họ trở thành,” nhà làm phim nói với tạp chí Deadline. Bởi thế, không phải lúc nào Wayne cũng là một nhân vật được đồng cảm. Trong bài bình phim Batman năm 1989 của Tim Burton, nhà phê bình Roger Ebert phát hiện Joker của Nicholson thuyết phục đến nỗi ông cảm thấy “chúng ta phải tự nhắc nhở mình cổ vũ cho [Người Dơi].”
Cách hữu ích hơn để nghĩ về hắn có lẽ là khái niệm “Ubermensch” của triết gia Nietzsche – tức “Siêu nhân”, tuy nhiên đừng nhầm lẫn với đối tác siêu anh hùng DC của hắn – một kẻ ngoài vòng luân lý đã quay lưng với thế giới và tạo ra một thế giới riêng của mình trong đó.
Hãy xem danh sách các yếu tố ở những kẻ vô chính phủ thu hút triết gia Nietzsche, theo tạp chí định kỳ Fifth Estate. “Căm thù nhà nước; ghê tởm hành vi xã hội ‘bầy đàn’ không suy nghĩ; chống Kitô giáo; không tin tác động của thị trường lẫn nhà nước đối với sản phẩm văn hóa; khao khát là ‘người đàn ông vượt hơn tất cả’ – tức là, một con người mới không phải là chủ nhân hay nô lệ; ca ngợi bản ngã mê ly và sáng tạo, với nghệ sĩ là nguyên mẫu của mình, một người có thể nói, ‘vâng’ với sự tự sinh của một thế giới mới trên căn bản hư vô.”
Có mô tả nào về Joker hay hơn là một người đàn ông nói ‘vâng’ với sự tự sinh của một thế giới mới trên căn bản hư vô?
Nhấn vào lý do tại sao anh đồng ý với dự án, Phoenix nói với trang web phim Collider: “Điều đó làm tôi sợ vãi hồn. Cũng có thể điều làm bạn sợ nhất [là điều bạn làm tiếp theo].”
Đạo diễn Todd Phillips đã lấy cảm hứng từ Taxi Driver kinh điển của Martin Scorsese cho Joker, tập trung vào Arthur Fleck, một dạng Travis Bickle, sự nghiệp hài kịch thất bại biến anh ta thành một cuộc đời tội phạm và hỗn loạn. Phillips đã mô tả như câu chuyện là “nghiên cứu về một người đàn ông bị xã hội coi thường, không chỉ là nghiên cứu một nhân vật gai góc, mà còn là một câu chuyện cảnh báo rộng lớn hơn.” Ông chắc chắn đã cho Joker một động cơ thú vị nhưng vẫn phải chờ xem liệu có thể chứng minh sự mê hoặc hay không.
Nỗi sợ hãi cực độ về nhân vật hề cùng khắp và dai dẳng đến đâu – nỗi sợ chú hề – có thể, toàn bộ mái tóc màu xanh lá cây, khuôn mặt được sơn, bộ đồ lôi thôi nhếch nhác sẽ không hiệu quả; đó là hóa trang sáo rỗng nếu từng có. Nhưng Ledger, đạo diễn Christopher Nolan của The Dark Knight và êkíp đã khiến hóa trang đó trở thành biểu tượng hơn cả Nicholson và Burton trước đây, chính xác là vì vẻ bảnh bao của nó. Đây là một nhân vật phản diện ăn mặc không theo một cách nhất định nào vì hắn nghĩ trông nó rất ngầu hoặc có chức năng hoặc phù hợp với tầm vóc của hắn – chẳng hạn như Tướng Zod từ các phim Superman – mà vì nó lố. Joker thực hiện hành vi xấu xa ghê tởm từ bên dưới một bức màn biếm nhẽ sởn gai ốc.
Và rồi cái nụ cười đó. Mũ trùm đầu Scarecrow trong Batman Begins và mặt nạ thở của Bane trong The Dark Knight Rises chỉ cảm thấy hơi kỳ quặc, nhưng ai có thể liên tưởng đến việc, lúc nào đó trong đời, họ có thể sơn vẽ một nụ cười ẩn dụ trên khuôn mặt ủ rũ của mình chứ?
Không thể ghi công đủ cho Heath Ledger trong việc này. Với bao nhiêu nét tính cách thú vị vốn có của Joker, khái niệm đã được xác định rõ ràng đến mức khó tin cho nhân vật phản diện mà nam diễn viên quá cố mang lại đã làm thay đổi mọi thứ. Trước The Dark Knight, người hâm mộ thương tiếc vai này lại về tay một nam diễn viên trẻ đẹp trai được nhiều người biết đến nhờ các phim lãng mạn hài, bản thân Nicholson cũng bày tỏ sự thất vọng khi anh không được mời trở lại vai diễn. Nhưng màn hóa thân của Ledger đã khiến mọi người chết sững và cho nhân vật sức sống bền bỉ.
Dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.comNguồn: The Independent