Vì Sao Da Tay Bị Vàng / Top 13 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 10/2023 # Top Trend

Khoa Vân , 18/04/2023 (643 lượt xem)

Theo thống kê cho thấy triệu chứng vàng da là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh, xảy ra ở 9% số trẻ đủ tháng và 30% ở trẻ sinh non, thiếu tháng, sinh ngạt hoặc nhiễm trùng.

Theo các bác sỹ thì hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh có hai loại là vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý.

1. Hiện tượng vàng da sinh lý (vàng da nhẹ): hiện tượng da bé bị vàng sẽ xuất hiện trong vòng 1-7 ngày tuổi, trẻ ăn ngủ bình thường và sẽ tự hết mà không cần can thiệp hay điều trị. Nguyên nhân là do các hồng cầu trong thai nhi bị phá hủy để thay thế bằng hồng cầu trưởng thành. Khi hồng cầu bị vỡ, một lượng lớn chất Bilirubin, sắc tố màu vàng, được phóng thích vào máu gây nên hiện tượng vàng da sinh lý, khi chất Bilirubin được đào thải hết qua phân và nước tiểu thì da bé sẽ trở lại bình thường. Vì vậy, các bố mẹ không nên quá lo lắng nếu thấy con có biểu hiện vàng da nhẹ sau sinh nhưng vẫn ăn ngủ tốt. Có thể hỗ trợ khắc phục hiện tượng vàng da sinh lý bằng cách tắm nắng cho trẻ, tăng lượng sữa và số lần bú trong ngày (vì sữa mẹ giúp đào thải nhanh chất bilirubin qua đường tiêu hóa) và theo dõi diễn tiến của chứng vàng da trong vòng 7-10 ngày sau sinh bé sẽ tự khỏi.

2. Hiện tượng vàng da bệnh lý (vàng da nhân): Khi chất bilirubin vượt qua giới hạn cho phép, gan không đào thải kịp khiến da bé sẽ vàng sậm, lan xuống tay, chân kèm theo hiện tượng bé bú kém hoặc bỏ bú, xuất hiện sớm (từ lúc lọt lòng hoặc trong vòng 1-2 ngày sau sinh). Đây là bệnh lý nguy hiểm, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách thì dẫn đến nguy cơ chất bilirubin thấm vào não gây tổn thương não không hồi phục được, dãn đến bé bị nhiễm độc thần kinh, co giật, hôn mê, hoặc di chứng về tâm thần vận động vĩnh viễn, thậm chí tử vong. Vàng da bệnh lý hay gặp ở trẻ sinh non, thiếu tháng, nhiễm trùng, sinh ngạt. Trẻ bị vàng da bệnh lý cần được nhập viện ngay để được điều trị tích cực bằng các phương pháp như sau:

Phương pháp chiếu đèn: nguyên lý điều trị là ánh sáng của đèn sẽ biến chất Bilirubin thành chất không độc, sau đó được thải nhanh ra khỏi cơ thể trẻ qua đường tiêu hóa, đường tiểu.

Phương pháp thay máu: Nhằm loại bớt chất Bilirubin ra khỏi cơ thể một cách nhanh chóng. Ngoài ra, bố mẹ cần cho con sử dụng thuốc điều trị bệnh vàng da đặc hiệu theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Vì vậy, các mẹ hãy quan tâm đến biểu hiện vàng da ở trẻ sơ sinh, phân biệt vàng da sinh lý hay bệnh lý để xử lý đúng phương pháp.

Chào bác sĩ, tôi vừa sinh hạ một bé trai được 2 tuần, hiện cháu vẫn khỏe mạnh, thỉnh thoảng hơi quấy khóc và bỏ bú. Bên cạnh đó tôi đang lo lắng không hiểu tại sao bé bị vàng da. Xin hỏi bác sĩ, vàng da là bệnh gì và có nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ hay không? Mong bác sĩ giải đáp giúp tôi.

Tại sao trẻ bị vàng da?

Theo các chuyên gia phòng khám Hồng Phòng thì vàng da là do sự tích tụ bilirubin trong máu, bilirubin là một chất màu vàng được tạo ra khi tế bào hồng cầu bị phá vỡ. Thông thường bilirubin sẽ được chuyển hóa tại gan, đi qua phân và nước tiểu rồi ra ngoài, chính vì vậy lý do tại sao trẻ bị vàng da đa phần đều xuất phát từ hoạt động của gan.

Hiện tượng này thường gặp ở hầu hết các bé sau 24h sau sinh và sẽ hết trong vòng 1 tuần với trẻ sinh đủ tháng và 2 tuần với các bé bị sinh non (đẻ thiếu tháng).

Với hiện tượng vàng da sinh lý thì các bà mẹ không cần quá lo lắng, nguyên nhân tại sao trẻ bị vàng da được các bác sĩ cho biết là vì khi trẻ mới sinh, các chức năng của gan chưa ổn định nên chưa thể thực hiện tốt chức năng chuyển hóa và loại bỏ bilirubin khiến cho chất này tích tụ nhiều trong máu làm trẻ bị vàng da. Chỉ sau 1-2 tuần khi gan đã phát triển hoàn chỉnh, chức năng gan vận hành tốt, đủ sức xử lý bilirubin thì trẻ sẽ không còn bị vàng da nữa. Vàng da sinh lý không ảnh hưởng gì đến sức khỏe trẻ, các bé vẫn ăn, ngủ và phát triển bình thường.

Trong một số trường hợp, hiện tượng vàng da ở trẻ có thể là dấu hiệu cảnh báo một bệnh lý nào đấy, da của trẻ không thể tự hết vàng nếu không được điều trị đúng cách. Vậy trẻ bị vàng da là bệnh gì?

Các chuyên gia cho biết, có nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng vàng da bệnh lý ở trẻ, trong đó phổ biến nhất chính là do:

♦ Viêm gan hoặc nhiễm trùng gan do virus viêm gan A, B, C gây ra.

♦ Vàng da tan máu do bất đồng yếu tố Rh

♦ Vàng da tan máy do bất đồng nhóm máu A, B, O

♦ Vàng da do tắc mật bẩm sinh…

Với những bé bị vàng da bệnh lý, hiện tượng vàng da sẽ xuất hiện sớm và sẽ không hết sau 1 tuần với trẻ sinh đầy tháng, 2 tuần với trẻ sinh non, múc độ vàng da xuất hiện toàn thân và có cả ở củng mạc mắt. Ngoài vàng da, trẻ còn xuất hiện thêm một số biểu hiện bất thường như co giật, sốt, bỏ bú, không chịu ăn, hay quấy khóc, hôn mê li bì…

Vàng da ở trẻ có nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia, với những đứa trẻ bị vàng da sinh lý thì mức độ bilirubin trong máu ở giới hạn cho phép, nên không ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ.

Với những bé bị vàng da bệnh lý, nồng độ bilirubin trong máu vượt quá giới hạn cho phép, gan không đủ sức đào thải kịp, lúc này bilirubin có nguy cơ thấm vào não bộ của trẻ gây tổn thương não, nhiễm độc thần kinh không thể phục hồi được. Ở những trường hợp này nếu trẻ không được điều trị kịp thời thì có nguy cơ bị bại não suốt đời, nguy hiểm hơn bệnh có thể khiến trẻ bị mất mạng bất cứ lúc nào.

Nên làm gì khi trẻ bị vàng da?

Phần iớn trẻ sơ sinh sau sinh vài ngày (3 – 5 ngày) có vàng da, nhiều cháu bé có màu da mỗi ngày một vàng thêm: đó là chứng vàng da của trẻ sơ sinh. Đây ià hiện tượng sinh lý bình thường. Khi ra đời, đứa bé mang theo trong người một số hồng huyết cầu dự trữ.

Hồng huyết cầu là những phần tử trong máu có nhiệm vụ nhận ôxy từ phổi mang tới mọi nơi trong cơ thể, và luôn luôn được thay thế bởi những lớp mới. Trong cơ thể đa số trẻ em, việc loại bỏ các hồng huyết cầu già ở lá lách và ở gan được tiến hành bình thường.

Nhưng, một số ít các cháu có bộ gan còn non yếu chưa làm được đầy đủ nhiệm vụ này khiến một số muối mật sinh ra trong quá trình hủy diệt hồng huyết cầu bị tích tụ ở máu iàm cho da các cháu có màu vàng.

Những hiện tượng trên có thể sẽ hết trong vòng mấy ngày sau, khi các cơ quan trong cơ thể cháu bé quen dần với công việc.

Mức độ nguy hiểm của vàng da:

Đa số các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh thường nhẹ và tự khỏi sau 7 đến 10 ngày do chất Biiirubin được đào thải qua phân và nước tiểu.

Tuy nhiên có một số trường hợp vàng da nặng do chất Biiirubin tăng quá cao sẽ thấm vào não (tên y học gọi là Vàng da nhân) gây nguy hiểm làm cho trẻ bị hôn mê, co giật, có thể gây tử vong hoặc di chứng về tâm thần vận động vĩnh viễn.

Một số các cháu khác có thể bị dị tật bẩm sinh ở các đường ống dẫn mật khiến những chất muối mật đã được gan biến đổi và thải ra không xuống được ruột iàm cho phân có mầu nhợt hoặc mầu trắng.

Nhận biết trẻ bị vàng da :

Vàng da có thể nhận biết bằng mắt thường ỏ nơi có đủ ánh sáng. Vì vậy hàng ngày bà mẹ cần quan sát màu da toàn thân của trẻ ở nơi đầy đủ ánh sáng, không nên nằm phòng tối.

Trong trường hợp khó nhận biết (da trẻ đỏ hồng hoặc đen) thì ấn nhẹ ngón tay cái lên vùng da trong vài giây, sau đó buông tay ra, nếu trẻ bị vàng da, sẽ thấy được màu da vàng thật sự ở nơi ấn ngón tay.

Mức độ vàng da:

Vàng da nhẹ: Da vàng nhẹ ở mặt và thân, trẻ vẫn bú tốt, vàng da xuất hiện muộn sau ngày thứ ba.

Vàng da nặng: Da vàng sậm lan đến tay chân, kèm bú kém, bỏ bú, hoặc xuất hiện sớm trong vòng 1 – 2 ngày sau sinh.

Việc cần làm khi trẻ bị vàng da:

Vàng da nhẹ: Điều trị tại nhà bằng cách tắm nắng, đặt trẻ gần cửa sổ nơi có ánh sáng dịu của mặt trời và cho bú nhiều iần trong ngày, vì sữa mẹ giúp đào thải nhanh chất Biiirubin qua đường tiêu hóa. Tiếp tục theo dõi diễn tiến của vàng da hàng ngày cho đến ít nhất là 7 – 10 ngày sau sinh.

Vàng da nặng: Phải đưa trẻ nhập viện ngay. Tại bệnh viện, trẻ sẽ được điều trị.

Khi nào cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế?

– Trẻ bú yếu hoặc bỏ bú.

– Vàng da ian đến tay chân.

– Vàng da xuất hiện sớm trong 24 – 48 giờ sau sinh.

– Vàng da kéo dài trên 15 ngày.

Chào bác sĩ, con trai tôi năm hay được 15 tuổi, trước nay da cháu hồng hào, tươi trẻ nhưng trong vòng hơn 4 tháng trở lại đây tôi thấy da cháu bị vàng đi. Lúc đầu tôi nghĩ do cháu ham chơi ngoài nắng nên da vàng và cấm cháu đi chơi. Ngoài da mặt vàng sạm cháu còn có thểm biểu hiện mệt mỏi, thỉnh thoảng bị sốt, hay cảm vặt hơn so với trước. Xin hỏi bác sĩ cháu nhà tôi vì sao da mặt bị vàng như vậy, liệu tôi có cách nào để giúp cháu hay không. Mong bác sĩ giúp đỡ.

Nguyên nhân khiến da mặt bị vàng

Theo các bác sĩ phòng khám đa khoa Hồng thì nguyên nhân lý giải vì sao da mặt bị vàng là bởi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao đột biến. Bilirubin là một chất có màu vàng, đây là sản phẩm sinh học của quá trình thoái hóa hemoglobin. Thông thường khi những tế bào hồng cầu già và chết đi, hemoglobin có trong hồng cầu sẽ chuyển đổi thành bilirubin. Lúc này, lượng bilirubin sẽ được di chuyển đến gan và được gan tiết qua mật. Một lượng nhỏ bilirubin sẽ lưu thông trong máu. Khi lượng bilirubin trong máu quá nhiều sẽ dẫn đến hiện tượng da mặt vàng sạm.

Có nhiều nguyên nhân khiến cho nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, theo các chuyên gia thì hiện tượng vàng da cảnh báo những bệnh lý sau:

Một người khi bị ung đường mật ngoài gan, sỏi mật,…gây tắc nghẽn ống mật. Điều này khiến cho khả năng bài tiết dịch mật giảm, ống mật không thể bài tiết bilirubin khiến cho nồng độ bilirubin trong máu tăng cao. Nguyên nhân khiến da mặt bị vàng.

Gan là cơ quan chính đảm nhận vài trò chuyển đổi bilirubin, khi bệnh nhân mắc phải các bệnh lý tại gan như: viêm gan A, B, C, D, E, gan nhiễm mỡ, bệnh gan do rượu, xơ gan, ung thư gan…sẽ khiến cho chức năng của gan bị suy yếu. Điều này dẫn đến tình trạng bilirubin không được chuyển hóa mà tích tụ lại nhiều trong máu khiến cho da bị vàng. Bệnh nhân khi mắc bệnh gan, ngoài hiện tượng da mặt vàng sạm thì họ còn có thể có thêm một số biểu hiện khác như: chán ăn, mệt mỏi, vàng mắt, buồn nôn, đau tức vùng hạ sườn phải, phân màu sẫm, sốt, kích ứng da (ngứa da, nổi mụn, mề đay…) Khi xuất hiện các dấu hiệu này thì các bạn nên tìm đến các địa chỉ chuyên gan uy tín để điều trị kịp thời.

Đây là bệnh thiếu máu do tan máu di truyền, thông thường thành phần chính của hồng cầu là huyết sắc tố gồm 2 chuỗi globulin alpha và beta beta, khi bệnh nhân bị thiếu hụt 1 trong 2 sắc tố trên sẽ làm hồng cầu dễ bị vỡ, quá trình này diễn ra liên tục trong cuộc đời người bệnh. Bệnh nhân khi mắc phải căn bệnh này hay bị mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, da và vùng củng mạc mắt vàng, khó thở khi gắng sức hay vận động mạnh, nhịp tim nhanh.

Một số căn bệnh khác cũng có thể gây nên hiện tượng vàng da như bệnh sốt rét; bệnh sốt vàng da, chảy máu do xoắn khuẩn Leptospira gây nên; viêm tụy cấp tính hoặc mạn tính; nhiễm khuẩn huyết; bệnh hanot giai đoạn đầu; bệnh Dbin – Johnson; bệnh Rotor…

→ Ngoài nguyên nhân bệnh lý thì hiện tượng da mặt vàng sạm cũng có thể do tác động của nhiều loại thuốc khác nhau như các thuốc kháng sinh, barbiturates, steroi…hoặc do ăn nhiều thực phẩm có chứa carotene như cà rốt, đu đủ, cà chúng tôi nhiên nếu ngưng sử dụng các loại thuốc hay thực phẩm nói trên thì triệu cứng vàng da sẽ hết.

Nguyên nhân gây nên hiện tượng vàng da có rất nhiều, để biết chính xác lý do gây nên tình trạng trên thì cách tốt nhất là các bạn nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để thực hiện các xét nghiệm, khám lâm sàng. Dựa vào kết quả, các bác sĩ sẽ chẩn đoán được chính xác bệnh tình cũng như đưa ra được phương pháp điều trị khoa học nhất.

Trẻ bú không đũ cử cũng có thể bị vàng da

Nên đọc

Vàng da sữa mẹ ít phổ biến hơn, cứ 200 em bé thì có 1 em bé gặp phải tình trạng này. Vàng da sữa mẹ thường không nhìn thấy được cho đến khi em bé được 1 tuần tuổi và sau đó đạt đỉnh điểm trong tuần thứ 2 hoặc thứ 3 sau khi sinh.

Vàng da sữa mẹ được cho là do các enzyme trong sữa mẹ làm mất hoạt tính enzyme xử lý với bilirubin của bé. Trong sữa của một số bà mẹ có chất ức chế men glucuronyl transferase ở gan. C hất này kích thích hoạt động của men lipoprotein Lipase gây tăng acid béo tự do. Các acid béo này làm tăng bilirubin máu. Đun nóng sữa mẹ sẽ phá huỷ được men lipoprotein lipase.

Việc chẩn đoán vàng da do sữa mẹ ở giai đoạn đầu rất dễ nhầm với vàng da sinh lý. Nếu sau 7-10 ngày trẻ không hết vàng da mà không mắc các tình trạng như nhiễm khuẩn, thiếu máu, bất đồng nhóm máu mẹ con… thì mới nghĩ đến vàng da do sữa mẹ. Ngoài ra, bác sỹ có thể kiểm tra bằng cách cho trẻ ngừng bú.

Nếu sau 12 giờ hoặc 18, 24 giờ trẻ không bú mẹ có mức bilirubin máu giảm xuống thì chẩn đoán là vàng da do sữa mẹ. Nếu bilirubin máu không giảm khi trẻ không bú mẹ thì nguyên nhân vàng da chắc chắn không phải do sữa mẹ.

Tổn thương vĩnh viễn hoặc ảnh hưởng xấu từ vàng da sữa mẹ là cực kỳ hiếm. Quang trị liệu (là liệu pháp dùng ánh sáng được sử dụng để hạ thấp bilirubin) có thể được sử dụng nếu mức độ của bilirubin của trẻ trên 20 mg/dL. Trong bệnh vàng da sữa mẹ, việc ngừng sữa mẹ trong 1 đến 2 ngày có thể giúp giảm mức độ bilirubin một cách nhanh chóng.

Tuy nhiên, các bác sỹ đều đồng ý rằng hầu hết các bé bị vàng da do sữa mẹ có thể tiếp tục bú mẹ. Điều này đúng ngay cả khi trẻ có mức độ bilirubin cao.

– chúng tôi đã nhận được giải thưởng hàng đầu của Viện Cải tiến Y tế Mỹ (Health Improvement Institute) cho trang web y tế tốt nhất trên Internet. Trên trang web của mình, Tiến sỹ Greene trả lời các câu hỏi dành cho trẻ em do độc giả từ khắp nơi trên thế giới gửi đến. chúng tôi hiện nhận được hơn hai triệu lượt truy cập mỗi tháng từ các bậc phụ huynh, chuyên gia y tế và sinh viên y khoa.

Tiến sỹ Alan Greene cũng là tác giả của nhiều cuốn sách như: Feeding Baby Green, Raising Baby Green, From First Kicks to First Steps, The Parent’s Complete Guide to Ear Infections

Gia Hân H+ (Theo Drgreene)