Chảy máu mũi ở trẻ em, còn gọi là chảy Máu Cam. Có nhiều trẻ bị chảy máu mũi thường xuyên. Lượng máu chảy có khi ít, khi nhiều, bệnh tái phát nhiều lần. Xét nghiệm Huyết Học số lượng tiểu cầu bình thường, các yếu tố đông máu bình thường. Không phát hiện dấu hiệu bệnh lý, hay còn gọi là: không rõ nguyên nhân.
Do cơ thể trẻ em nóng (nhiệt) lại ăn nhiều đồ cay, nóng, ngọt dẫn đến cơ thể càng nóng hơn. Dẫn đến áp lực mạch máu tăng cao, gây xuất huyết ở những nơi thành mạch máu mỏng nhất, thường ở mũi, chân răng. Nhưng đa số xuất huyết ở mũi, nên gọi là chảy máu Cam (bệnh Cam chỉ xuất hiện ở trẻ em, như: cam ruột – tức cam còi, cam răng, cam mũi – hay chảy nước mũi, cám mắt – ra nhiều gèn rỉ mắt, cam tai – viêm tai giữa, máu cam – chảy máu mũi…). Sau khi xuất huyết, áp lực thành mạch máu giảm, trẻ sẽ không xuất huyết trong một thời gian. Đến một thời điểm lại xuất huyết. Vì sau một thời gian ăn uống, bồi dưỡng, trẻ lại bình phục như trước. Do không biết kiêng cữ đồ cay, nóng, ngọt nên bệnh chảy máu mũi lại tái phát. Chu kỳ này cứ lặp đi lặp lại mãi, đa số bệnh chấm dứt khi trẻ trưởng thành. Ngoài ra khi trẻ bị viêm nhiễm có sốt (viêm amidal cấp, viêm họng, sốt vi rút, viêm phổi do vi rút, Rubella, tay chân miệng, sốt xuất huyết…), có thể trẻ sẽ xuất huyết rất nhiều, ồ ạt, khó cầm. Chảy máu mũi thường xảy ra vào lúc 1 – 5 giờ sáng. Do thời điểm này nhiệt độ giảm sâu, gây co mạch, dễ xuất huyết. Chảy máu mũi cũng hay xảy ra ban ngày, khi trẻ chạy nhảy nhiều, áp lực thành mạch máu tăng cao, dễ chảy máu… Khi trẻ bị chảy máu liên tục, nhiều lần, đi khám lại không phát hiện ra bệnh lý. Điều này gây hoang mang, lo lắng cho gia đình và các bé rất nhiều. Khi trẻ bị chảy máu nhiều, gây thiếu máu trầm trọng, ăn uống giảm sút, lâu phục hòi sức khỏe. Làm cho trẻ thiếu tập trung, học hành giảm sút…2. Phương pháp điều trị theo YHCT: Đông y là lựa chọn tốt nhất, cho trẻ bị chảy máu mũi không rõ nguyên nhân. Thời gian điều trị thường dưới 10 ngày. Ở những trẻ bị nặng, tái phát chảy máu nhiều lần, mỗi năm nên uống 2 – 3 đợt thuốc để tránh tai phát. Nếu kiêng cữ tốt, chỉ sau 1 – 2 đợt điều trị đã có thể khỏi dứt điểm. Với những bé chảy máu quá nhiều, thiếu máu nặng, cần uống thêm thuốc bổ để nâng cao sức khỏe. ***Phương pháp điều trị: dùng thuốc Lương Huyết Chỉ Huyết để chữa cả gốc lẫn ngọn. Vì theo Đông Y: – Huyết Nhiệt (máu nóng) thì Lương Huyết (làm mát máu). – Xuất Huyết (chảy máu) thì Chỉ Huyết (cầm máu). – Chảy máu ở đâu, thuộc kinh gì, thì dùng loại thuốc cầm máu đi vào kinh đó, hoặc phải dùng vị thuốc khác dẫn thuốc cầm máu đi vào kinh đó.3. Các bài thuốc điều trị:*Bài 1: Tứ Sinh Thang 1. Lá Sen tươi: 60g 2. Ngải Cứu tươi: 8g 3. Tắc Bá Diệp tươi: 60g 4. Địa Hoàng tươi: 20g – Cách dùng: rửa sạch, thái nhỏ, giã nát, thêm nước vắt nước cho trẻ uống, ngày 3 lần, mỗi lần 20ml – 50ml. Hoặc thêm nước vừa đủ uống, xay sinh tố, vắt nước cốt, chia 3 lần, uống trong ngày. Hoặc sắc uống. – Tác dụng: Lương Huyết Chỉ Huyết. – Chữa bệnh: chữa chảy máu mũi không rõ nguyên nhân ở trẻ em. – Kết quả: liều lượng trên do tôi nghiên cứu, áp dụng vào thực tế điều trị cho hiệu quả rất cao trên 95% khỏi bệnh. Nếu giã hoặc xay sinh tố thì sau 3 – 7 ngày điều trị, bệnh không tái phát. Mỗi năm nên uống 2 – 3 đợt để phòng tái phát.
**Bài 2: Tiểu Nhi Tỵ Nục Vũ Gia Thang: 1. Cỏ Mực tươi: 80g 2. Trắc Bá Diệp tươi: 80g 3. Hắc Chi Tử: 16g 4. Đạm Trúc Căn tươi: 80g (hoặc toàn cây) 5. Xích Đồng Nam Hoa: 30g– Cách dùng: rửa sạch, thái nhỏ, giã nát, vắt nước cốt uống ngày 3 lần, mỗi lần 15ml – 30ml. Hoặc sắc uống. – Tác dụng: Lương Huyết Chỉ Huyết. – Chữa bệnh: chữa chảy máu mũi không rõ nguyên nhân ở trẻ em.– Kết quả: đạt trên 95% khỏi sau 3 – 7 ngày điều trị. Mỗi năm có thể uống 2 – 3 đợt để phòng tái phát.
***Bài 3: Chỉ Huyết Cam Vũ Mai Lộ: Xạ Tiễn Thảo tươi: 100g – Cách dùng: rửa sạch, giã nát, vắt nước cốt uống. – Tác dụng: Lương Huyết Chỉ Huyết. – Chữa bệnh: Đặc hiệu với bệnh chảy máu Cam (máu mũi) không rõ nguyên nhân ở trẻ em. – Kết quả: đạt trên 95% khỏi sau 3 – 7 ngày điều trị. Mỗi năm có thể uống 2 – 3 đợt phòng tái phát. Xạ Tiễn Thảo là cây cỏ nhỏ, cao cỡ 20cm. Cây sinh trưởng vào mùa xuân, hạ. Đến thu, đông thì lụi tàn. Cây thường mọc trên núi đá vôi, độ cao vài nghìn mét. Cây ưa bóng râm, ưa ẩm… chưa nhân giống thành công. Cây chỉ thấy số ít người dân tộc Nùng sử dụng chữa chảy máu cam rất hiệu quả.Ghi chú: Các bài thuốc trên đều đạt tỷ lệ đỡ khỏi rất cao. Trước đây (thế kỷ 20) chỉ cần uống 3 – 7 là khỏi rứt. Có nhiều trường hợp dùng 1 – 3 ngày cũng khỏi rứt điểm, không tái phát. Nhưng ngày nay rất nhiều thức ăn độc hại, tẩm ướp nhiều cay, nóng, hóa chất, thuốc tây… dẫn đến bệnh chảy máu mũi cứ dai dẳng, tái phát nhiều lần. Vì vậy các bậc phụ huynh cần lưu ý kiêng cữ cho các bé.4. Kiêng cữ với trẻ chảy máu mũi không rõ nguyên nhân: Muốn cho trẻ không bị tái phát, gia đình (ông, bà, bố, mẹ) cần phải kiêng cữ cho bé. Nhắc nhở bé phải kiêng cữ những thứ có thể gây chảy máu mũi. Những thứ trẻ bị chảy máu mũi cần kiêng: – Các loại thức ăn, nước uống có vị Ngọt: bánh, kẹo, nước ngọt… Các loại quả ngọt thì cho bé ăn ít. Vì chất ngọt làm tăng đường huyết, tăng huyết áp, tăng nhiệt lượng của cơ thể, gây xuất huyết. – Các loại thức ăn có vị Cay như: hành, tỏi, ớt, hạt tiêu, sa tế, mù tạt, rau húng, tía tô, kinh giới, bò khô, mỳ tôm, bim bim… Cay nóng sẽ làm xuất mồ hôi, giãn cơ, giãn mạch máu, tăng nhiệt lượng của cơ thể, gây xuất huyết. – Không ăn mặn: ăn mặn sẽ làm tăng huyết áp, dễ gây xuất huyết. ***Nên cho trẻ ăn nhiều đồ mát: sắn dây, bột sắn dây, sữa chua không đường, quả Thanh long, nấu canh xương hạt sen, canh lá dâu non, canh đậu đỏ, đậu đen, đậu xanh cả vỏ, canh ốc, hến, ngao, sò…5. Kinh nghiệm: Khi các bé bị chảy máu mũi thường xuyên, gia đình cần để ý, chăm sóc các bé nhiều hơn. Khi để ý các bé, sẽ thấy sự thay đổi của các bé, có thể biết được thời điểm các bé chuẩn bị xuất huyết: – Đêm ngủ lấy tay lấy tay kiểm tra lưng, đầu của các bé. Nếu thấy nhiều mồ hôi, dùng khăn khô, mềm lau cho các bé. Nếu áo bé bị ướt, thay áo khác cho bé. Nếu không lau mồ hôi, không thay áo ướt cho bé, bé có thể bị cảm lạnh, do bị lạnh suốt đêm. Cần lưu ý: khi bé có nhiều mồ hôi trộm (lúc ngủ), rất nhiều mồ hôi khi vận động, có thể các bé sẽ xuất huyết trong vài ngày tới. Hãy kiêng đồ Mặn, Ngọt, Cay, nóng như trên, cho bé ăn đồ mát và uống thuốc Cầm máu để phòng bệnh. Cần bổ xung thuốc Thu Liễm mồ hôi cho các bé, để chống xuất mồ hôi quá nhiều, tăng sức đề kháng cho bé. – Thỉnh thoảng chú ý môi của bé: nếu thấy môi của bé đỏ như tô son môi, thì có thể bé sẽ xuất huyết trong vòng vài giờ. Có thể sẽ xuất huyết trong khoảng 1 – 5 giờ sáng, hoặc trong ngày. Cần cho bé uống thuốc phòng xuất huyết ngay. Nếu không có thuốc thì chườm nước ấm cho bé ở các vị trí: trán, hai nách, ngực, háng, lưng… để giảm nhiệt, đến khi môi trở về bình thường. Có thể cho uống thêm thứ mát càng tốt: nước sắn dây, rau má, cỏ mực… không cho đường. – Để phòng bệnh, nên cho các bé ăn các thứ mát tuần 2 – 3 lần. – Khi các bé bị chảy máu mũi, thường chảy một bên nhiều hơn, cũng có bé bị cả hai bên. Cần bình tĩnh, cho bé ngồi cúi xuống, để máu không chảy ngược vào đường thở, dùng ngón tay ấn nhẹ vào một bên sống mũi, để ép mạch máu mũi không cho chảy. Lấy khăn nhúng nước lạnh, đắp lên Trán, Sống mũi sẽ làm co mạch máu, ngưng xuất huyết. Lau chùi, vệ sinh sạch chỗ máu chảy.
Vũ Thủy