Bạn đang xem bài viết Biểu Hiện Của Bệnh Hạ Đường Huyết được cập nhật mới nhất trên website Channuoithuy.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Bệnh hạ đường huyết ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe và tâm lý của người bệnh. Nguyên nhân cơ chế bệnh sinh dẫn đến bệnh đường máu thấp là do khí huyết không đầy đủ, hoặc khí hư đàm tụ. Các dấu hiệu của bệnh hạ đường rất dễ nhận biết.
Biểu hiện: bệnh đường máu thấp là chỉ nồng độ đường máu quá thấp do nhiều nguyên nhân gây nên. Trong đó chừng 70% là đường máu thấp dạng chức năng, sau đó là u tế bào sản xuất, các loại bệnh nội tiết và bệnh gan. Biểu hiện chủ yếu là thần kinh trung khu và hệ thống thần kinh giao cảm bị kích thích. Bệnh xuất hiện khi đói, trạng thái bệnh từ nhẹ đến nặng, số lần phát cơn từ ngẫu nhiên đến thường xuyên. Biểu hiện: đầu váng, mắt hoa, mất sức, tim hoảng loạn, đổ mồ hôi, sắc mặt màu trắng xanh, lo lắng, run rẩy, thậm chí co giật, đột nhiên ngã người. Lúc đầu là lớp vỏ đại não bị ức chế, khám thấy khả năng nhận biết dần dần mất đi. Nặng hơn, các loại phản xạ mất, đồng tử thu nhỏ, hô hấp nông yếu, huyết áp hạ thấp.
Theo y học cổ truyền, bệnh đường máu thấp thuộc phạm trù “Hư lao”, “Quyết chứng”. Nguyên nhân cơ chế bệnh sinh dẫn đến bệnh đường máu thấp là do khí huyết không đầy đủ hoặc khí hư đàm tụ.Khí huyết không đầy đủ, đó là tiên thiên bẩm phú không đầy đủ, hậu thiên lao động quá độ, ăn uống thất điều, tư lự quá sức, sau khi bệnh phát không điều dưỡng chu đáo, dẫn tới khí huyết không đầy đủ, tâm tỳ suy. Tỳ vị là nguồn sinh hóa của khí huyết, tỳ khí hư thì nguồn sinh hóa không đầy đủ, tỳ chủ thăng do tỳ hư không thể lên được thì sắc mặt trắng xanh, đầu váng mắt hoa, dưới không đến tứ chi thì tứ chi mệt mỏi mất sức, vệ khí hư thì mồ hôi đầm đìa. Tim chịu trách nhiệm về huyết, tàng thần, thâm thần mất nuôi dưỡng, thần không thu liễm vào trong thì tim hồi hộp phiền loạn.Phép hỗ trợ chữa trị, điều trị ở trường hợp này là ” Bổ ích khí huyết”, dưỡng tâm tinh thần. Bài thuốc gồm: đẳng sâm 30 gram, bạch truật 9 gram, phục linh 9 gram, chích cam thảo 6 gram, sinh địa 30 gram, thục địa 30 gram, xuyên khung 9 gram, bạch thược 9 gram, đương quy 9 gram, long nhãn nhục 30 gram, sơn thù du 9 gram gram.Còn khí hư đàm tụ là do ăn uống không điều độ, bệnh lâu ngày sau phẫu thuật, tình chí uất, nhiều suy tư, dẫn tới tỳ mất vận hóa kiện toàn, tích thấp sinh đàm, đàm theo khí thăng lên che thanh khiếu, do vậy tinh thần lơ mơ ý loạn; đàm ngăn đường khí thì trong hầu nhiều đàm; đàm trọc ngăn ở trong, vị khí ngược lên thì nôn mửa đàm rãi, đói không thể ăn; đàm ngăn kinh lạc thì tứ chi tê dại run rẩy. Phép điều trị trong trường hợp này là “Trừ đàm khai khiếu, bổ khí phù chính”. Bài thuốc dùng gồm các vị: xương bồ 15 gram, cam thảo 6 gram, nam tinh 9 gram, bán hạ 9 gram, phục linh 9 gram, chỉ thực 9 gram, thục địa 15 gram, đẳng sâm 10 gram. Các bài thuốc trên sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần uống trong ngày. Uống liên tục 10 ngày.
Nguyên Nhân Của Bệnh Hạ Đường Huyết Và Cách Phòng Bệnh Tốt Nhất
Nguyên nhân của bệnh hạ đường huyết và cách phòng bệnh tốt nhất. Hạ đường huyết xảy ra khi lượng đường trong máu (glucose) giảm xuống mức quá thấp. Có nhiều lý do tại sao điều này có thể xảy ra, được phổ biến nhất tác dụng phụ của thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường. Nhưng để hiểu được cách hạ đường huyết xảy ra, nó giúp để biết làm thế nào cơ thể bình thường quy định sản xuất đường trong máu, hấp thụ và lưu trữ.
Trong quá trình tiêu hóa, cơ thể bị phá vỡ carbohydrate từ thực phẩm – chẳng hạn như bánh mì, gạo, mì, trái cây, rau và các sản phẩm sữa – thành phân tử đường khác nhau. Một trong những phân tử đường glucose, nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Glucose được hấp thụ trực tiếp vào máu sau khi ăn, nhưng nó không thể nhập vào các tế bào của hầu hết các mô mà không cần sự giúp đỡ của insulin – một hormone tiết ra từ tuyến tụy.
Khi mức độ glucose trong máu tăng lên, nó tín hiệu tế bào nhất định (beta cells) trong tuyến tụy, nằm phía sau dạ dày, để giải phóng insulin. Insulin lần lượt mở ra các tế bào để glucose có thể nhập và cung cấp nhiên liệu tế bào cần phải hoạt động đúng. Bất cứ thêm glucose được lưu trữ trong gan và cơ bắp dưới dạng glycogen. Quá trình này làm giảm mức độ glucose trong máu và ngăn cản nó đạt đến mức độ nguy hiểm cao. Khi lượng đường trong máu trở về bình thường, thì sự tiết insulin từ tuyến tụy hằng định.
Nếu không ăn nhiều giờ và máu giảm lượng đường, một hormone từ tuyến tụy glucagon gọi là tín hiệu gan để phá vỡ lưu trữ glycogen và glucose phát hành trở lại vào máu. Điều này sẽ giúp lượng đường trong máu trong một phạm vi bình thường cho đến khi ăn một lần nữa.
Ngoài gan phá vỡ glycogen thành glucose, cơ thể cũng có khả năng sản xuất đường trong một quá trình gọi là gluconeogenesis. Quá trình này xảy ra chủ yếu trong gan, mà còn trong thận và sử dụng các chất khác nhau mà là tiền thân của glucose.
Nếu bị tiểu đường, các tác dụng của insulin trên cơ thể giảm sút đáng kể, vì tuyến tụy không sản xuất đủ (bệnh tiểu đường tuyp1) hoặc bởi vì các tế bào kém đáp ứng với nó (bệnh tiểu đường tuyp 2). Kết quả là, đường có xu hướng tích tụ trong máu và có thể đạt mức độ nguy hiểm cao. Để sửa vấn đề này, có thể dùng insulin hoặc các thuốc khác được thiết kế để lượng đường trong máu thấp hơn.
Nếu mất quá nhiều insulin hơn nhiều so với lượng đường trong máu, nó có thể làm lượng đường trong máu giảm quá thấp, dẫn đến hạ đường huyết. Hạ đường huyết cũng có thể dẫn nếu sau khi uống thuốc tiểu đường, không ăn nhiều như bình thường (nuốt glucose ít hơn) hoặc tập luyện nhiều hơn so với bình thường. Để ngăn chặn điều này xảy ra, có thể bác sĩ sẽ làm việc để tìm ra liều tối ưu phù hợp với ăn uống và thói quen thường xuyên hoạt động.
Hạ đường huyết ở những người không có bệnh tiểu đường là ít phổ biến hơn. Nguyên nhân có thể bao gồm:
Hầu hết hạ đường huyết xảy ra khi chưa ăn (khi đang ở trong tình trạng ăn chay), nhưng đó không phải luôn luôn như vậy. Đôi khi, hạ đường huyết xảy ra sau bữa ăn vì cơ thể sản xuất insulin nhiều hơn là cần thiết. Đây là loại hạ đường huyết, được gọi là phản ứng hoặc sau ăn hạ đường huyết, là điển hình ở những người đã có phẫu thuật dạ dày.
Hạ đường huyết thể nhẹ: chân tay bủn rủn, vã mồ hôi, chóng mặt, tim đập nhanh, đánh trống ngực, lờ đờ, buồn ngủ, đường huyết thường từ 3,3 – 3,6 mmol/L. Nếu được uống nước đường hay ăn thức ăn ngọt thì sẽ khỏi.
Hạ đường huyết thể vừa: có trường hợp rối loạn tinh thần, có cơn thao cuồng, sầu uất, ủ rũ, mất phương hướng, đôi khi xuất hiện cơn cơ giật như động kinh, nhìn đôi. Có người bị liệt nửa người, nhưng thường chỉ vài phút, vài giờ là khỏi hẳn. Có trường hợp buồn nôn, đôi khi đau bụng, ngất. Đường huyết thường từ 2,8- 3,3 mmol/L.
Hạ đường huyết thể nặng: hôn mê xảy ra đột ngột, hôn mê sâu, co cơ hàm hoặc cơn co giật toàn thân, có khi liệt nửa người. Thân nhiệt giảm. Có trường hợp tự nhiên tỉnh dần trong vài giờ hay vài ngày. Nếu tiêm glucose thì khỏi nhanh hơn. Có trường hợp tử vong vì trụy tim mạch trong các cơn nặng. Đường huyết thường dưới 2,8 mmol/L
Nguyên nhân của hạ đường huyết
Các nguyên nhân hạ đường huyết biết được:
Ăn không đủ, thiếu bữa ăn phụ, bỏ bữa ăn, ăn quá ít, ăn không đúng bữa, nhịn đói lâu ngày, uống nhiều rượu, bia, đặc biệt lúc đang đói, bị lả do đói, người ốm nặng, lâu ngày không ăn được, trong các bệnh ung thư, bệnh đường ruột, bệnh gan, bệnh nội tiết…
U tuyến tụy lành tính hay ác tính làm tăng bài tiết ra insulin. Những bệnh nhân bị u tụy tạng có triệu chứng rất nặng, thường xảy ra cơn hôn mê, co giật và thường kèm theo chứng béo phì. Ngoài ra khi giảm chức năng thùy trước tuyến yên, hoặc tuyến thượng thận cũng có thể hạ đường huyết.
Hội chứng Dumping (sau cắt dạ dày):
Hoạt động, làm việc quá sức như tập, hoặc thi điền kinh, bơi lội, leo núi, đua xe đạp đường trường…), lao động nặng hoặc sau khi cho con bú.
Người đang sử dụng thuốc điều trị tiểu đường:
Dùng các thuốc uống hoặc tiêm để điều trị bệnh tiểu đường với liều lượng thuốc và chế độ ăn chưa phù hợp.
Ngoài ra còn nhiều trường hợp hạ đường huyết không biết được nguyên nhân (chiếm khoảng 70%), các trường hợp này có triệu chứng thường nhẹ.
Đối với những bệnh nhân khi thấy có dấu hiệu hạ đường huyết phải nhanh chóng ăn nhẹ như cháo loãng, súp hoặc uống một cốc nước đường (200ml), để người bệnh nằm nghỉ ngơi yên tĩnh, khi người bệnh tỉnh táo trở lại nên được ăn đầy đủ chất dinh dưỡng.
Ở bệnh nhân tiểu đường, khi được điều trị bằng insulin, phải tiêm thuốc vào trước bữa ăn 1-2 giờ. Nếu sau khi tiêm insulin thấy người khó chịu, bủn rủn thì ăn một ít đường.
Trường hợp nghi ngờ có khối u tụy cần làm siêu âm, chụp cắt lớp vi tính ổ bụng, siêu âm nội soi… để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Nếu hạ đường huyết nặng trong tình trạng hôn mê: cần tiêm tĩnh mạch chậm dung dịch glucose ưu trương 20 hoặc 30% hoặc truyền tĩnh mạch dung dịch glucose5 hoặc 10%. Nếu có thể tiêm dưới da 1 mg Glucagon
Đối với những bệnh nhân khi thấy có dấu hiệu hạ đường huyết phải nhanh chóng ăn nhẹ như cháo loãng, súp hoặc uống một cốc nước đường (200ml), để người bệnh nằm nghỉ ngơi yên tĩnh, khi người bệnh tỉnh táo trở lại nên được ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Đối với người bệnh đái tháo đường bị hạ đường huyết nên sử dụng dung dịch ngọt ưu trương 30% ngay từ khi có nghi ngờ hạ đường huyết, đặc biệt trước một rối loạn thần kinh cấp xảy ra trên bệnh nhân đang được điều trị bằng insulin hoặc sulfamid.
Khi tiêm cần tiêm rất chậm, liều sử dụng không quá 60ml, sau đó thay bằng truyền nhỏ giọt dung dịch ngọt 10-15%. Tiêm glucose tĩnh mạch đồng thời cũng là test chẩn đoán có giá trị lớn, các dấu hiệu hôn mê sẽ mất ngay tức thì. Cũng có thể tiêm glucagon (tiêm bắp hay tĩnh mạch cũng có tác dụng tương tự). Nếu được điều trị sớm, bệnh nhân có thể tự khỏi không để lại di chứng gì, tuy nhiên sau cơn hạ đường huyết có giảm đi một phần. Tiến triển của bệnh phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng bệnh nhân có được điều trị kịp thời hay không.
Để phòng bệnh, mọi người không nên nhịn đói, hoặc để cơ thể bị đói quá lâu, không nên nhịn ăn mà hoạt động thể lực quá mức. Nhất thiết không được bỏ bữa sáng, đặc biệt là người già, trẻ em, những người có bệnh mạn tính, cơ thể yếu. Đối với bệnh nhân đái tháo đường không nên quá nóng vội mà dùng quá liều insulin mà phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Những bệnh nhân này cũng cần có chế độ tập luyện thể lực điều độ, nên mang sẵn những thứ như kẹo gừng để khi cảm thấy có dấu hiệu hạ đường huyết cần sử dụng ngay. Tuy nhiên vấn đề quan trọng ở người đái tháo đường là phải luôn kiểm soát đường huyết chặt chẽ, tránh những biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Bệnh đường máu thấp là chỉ nồng độ đường máu quá thấp do nhiều nguyên nhân gây nên. Trong đó chừng 70% là đường máu thấp dạng chức năng, sau đó là u tế bào sản xuất insulin, các loại bệnh nội tiết và bệnh gan. Biểu hiện chủ yếu là thần kinh trung khu và hệ thống thần kinh giao cảm bị kích thích.
Bệnh xuất hiện khi đói, trạng thái bệnh từ nhẹ đến nặng, số lần phát cơn từ ngẫu nhiên đến thường xuyên. Biểu hiện: đầu váng, mắt hoa, mất sức, tim hoảng loạn, đổ mồ hôi, sắc mặt màu trắng xanh, lo lắng, run rẩy, thậm chí co giật, đột nhiên ngã người. Lúc đầu là lớp vỏ đại não bị ức chế, khám thấy khả năng nhận biết dần dần mất đi. Nặng hơn, các loại phản xạ mất, đồng tử thu nhỏ, hô hấp nông yếu, huyết áp hạ thấp.
Theo y học cổ truyền, bệnh đường máu thấp thuộc phạm trù “Hư lao”, “Quyết chứng”. Nguyên nhân cơ chế bệnh sinh dẫn đến bệnh đường máu thấp là do khí huyết không đầy đủ hoặc khí hư đàm tụ.
Khí huyết không đầy đủ, đó là tiên thiên bẩm phú không đầy đủ, hậu thiên lao động quá độ, ăn uống thất điều, tư lự quá sức, sau khi bệnh phát không điều dưỡng chu đáo, dẫn tới khí huyết không đầy đủ, tâm tỳ suy. Tỳ vị là nguồn sinh hóa của khí huyết, tỳ khí hư thì nguồn sinh hóa không đầy đủ, tỳ chủ thăng do tỳ hư không thể lên được thì sắc mặt trắng xanh, đầu váng mắt hoa, dưới không đến tứ chi thì tứ chi mệt mỏi mất sức, vệ khí hư thì mồ hôi đầm đìa. Tim chịu trách nhiệm về huyết, tàng thần, thâm thần mất nuôi dưỡng, thần không thu liễm vào trong thì tim hồi hộp phiền loạn.
Phép chữa ở trường hợp này là “Bổ ích khí huyết”, dưỡng tâm tinh thần. Bài thuốc gồm: đẳng sâm 30g, bạch truật 9g, phục linh 9g, chích cam thảo 6g, sinh địa 30g, thục địa 30g, xuyên khung 9g, bạch thược 9g, đương quy 9g, long nhãn nhục 30g, sơn thù du 9g.
Còn khí hư đàm tụ là do ăn uống không điều độ, bệnh lâu ngày sau phẫu thuật, tình chí uất, nhiều suy tư, dẫn tới tỳ mất vận hóa kiện toàn, tích thấp sinh đàm, đàm theo khí thăng lên che thanh khiếu, do vậy tinh thần lơ mơ ý loạn; đàm ngăn đường khí thì trong hầu nhiều đàm; đàm trọc ngăn ở trong, vị khí ngược lên thì nôn mửa đàm rãi, đói không thể ăn; đàm ngăn kinh lạc thì tứ chi tê dại run rẩy. Phép điều trị trong trường hợp này là “Trừ đàm khai khiếu, bổ khí phù chính”. Bài thuốc dùng gồm các vị: xương bồ 15g, cam thảo 6g, nam tinh 9g, bán hạ 9g, phục linh 9g, chỉ thực 9g, thục địa 15g, đẳng sâm 10g. Các bài thuốc trên sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần uống trong ngày. Uống liên tục 10 ngày.
Không nên nhịn đói, hoặc để cơ thể bị đói quá lâu, không nên nhịn ăn mà hoạt động thể lực quá mức. Nhất thiết không được bỏ bữa sáng, đặc biệt là người già, trẻ em, những người có bệnh mạn tính, cơ thể yếu.
Nấm xào thịt nạc: Nấm tươi 250 g, thịt lợn nạc 50 g, dầu mè 25 g, rượu gạo một chút, muối vừa đủ. Rửa sạch nấm, thịt lợn nạc xắt lát, cho vào xào chung với dầu mè, nêm gia vị vừa ăn. Dùng làm thức ăn trong bữa cơm. Công hiệu của món này là dưỡng khí, bổ huyết, tăng sức đề kháng cho cơ thể
Bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường:
Cách điều trị bệnh tiểu đường chủ yếu là phối hợp giữa chế độ ăn, vận động và thuốc. Trong Đông y, tùy bệnh ở tam tiêu hay thượng tiêu, trung tiêu mà dùng bài thuốc thích hợp.
Bệnh tiểu đường do thượng tiêu:
Người bệnh khát nhiều, thích uống nước, họng ráo, miệng khô, đi tiểu nhiều lần, lượng nước tiểu nhiều; rêu lưỡi vàng mỏng; mạch hồng sác. Dùng một trong các bài:
Thiên hoa phấn thang: thiên hoa phấn 36g, sinh địa 24g, mạch môn bỏ lõi 24g, đạo mễ 16g, cam thảo 8g, ngũ vị tử 8g. Sắc các vị thuốc lấy 600ml, bỏ bã, cho đạo mễ vào nấu chín, lọc bỏ bã. Chia làm 4 lần: ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần.
Nhị đông thang: thiên môn (bỏ lõi) 16g, mạch đông (bỏ lõi) 24g, tri mẫu 8g, nhân sâm 4g, thiên hoa phấn 8g, hoàng cầm 8g, cam thảo 4g, lá sen 8g. Sắc uống trong ngày.
Bệnh tiểu đường do trung tiêu:
Người bệnh ăn nhiều, chóng đói, cồn ruột, người gầy sút nhanh; rêu lưỡi vàng khô; mạch hoạt có lực. Dùng một trong các bài:
Tang dịch thang: huyền sâm 32g, sinh địa 32g, mạch môn (bỏ lõi) 32g, thiên hoa phấn 32g, hoàng liên 10g. Sắc lấy 300ml nước thuốc, chia 4 lần (ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần).
Điều vị thừa khí thang: đại hoàng (bỏ vỏ tẩm rượu sao) 16g, chích thảo 8g, mang tiêu 12g. Sắc kỹ đại hoàng với cam thảo lấy 300ml, bỏ bã, cho mang tiêu vào, đun sôi nhẹ, uống lúc thuốc còn ấm, ngày 3 lần.
Sinh địa bát vật thang: sinh địa 15g, tri mẫu 8g, hoàng cầm 6g, hoàng bá 6g, lá sen 8g, sơn dược 8g, mạch đông (bỏ lõi) 15g, hoàng liên 6g, đơn bì 8g. Sắc uống khi thuốc còn ấm.
Bệnh tiểu đường do hạ tiêu:
Người bệnh đái nhiều, lượng nước nhiều và có đường, mỏi mệt, đau lưng, mỏi khớp, miệng khô, lưỡi ráo, lòng bàn tay bàn chân nóng, lưỡi ít rêu; mạch tế sác, vô lực. Dùng một trong các bài:
Lục vị địa hoàng hoàn: hoài sơn 16g, trạch tả 12g, đan bì 12g, sơn thù 16g, bạch linh 12g, thục địa 32g. Xay khô, tán bột, luyện mật làm hoàn, viên bằng hạt ngô. Ngày 2 lần, mỗi lần 15 viên, uống với rượu loãng.
Lục vị địa hoàng gia thạch hộc thiên hoa phấn: hoài sơn 16g, trạch tả 12g, đan bì 12g, sơn thù 16g, bạch linh 12g, thục địa 32g, thiên hoa phấn 12g, thạch hộc 12g. Sắc lấy 400 ml; uống 4 lần (ngày 3 lần, tối 1 lần).
Bệnh tiểu đường lâu ngày:
Con tôi năm nay 15 tuổi, mỗi bữa ăn 2 chén cơm, xin cho tôi hỏi vì sao cháu rất hay bị hạ đường huyết vào buổi chiều? Trần Thị Huyền (Yên Bái)
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc đường huyết bị hạ thấp: bị lả do đói; người ốm nặng, lâu ngày không ăn được; mắc các bệnh ung thư, bệnh đường ruột, bệnh gan, bệnh nội tiết… Những bệnh nhân bị u tụy tạng có triệu chứng rất nặng, thường xảy ra cơn hôn mê, co giật. Bệnh nhân phải ăn luôn miệng nên bị chứng béo phì. Bệnh của một số tuyến nội tiết khác như giảm năng thùy trước tuyến yên, giảm năng tuyến thượng thận. Do tăng insulin đột ngột: ở người sau cắt dạ dày (hội chứng Dumping), sau gắng sức, sau cho con bú.
Người đang điều trị bệnh tiểu đường, bị hạ đường huyết xuất hiện 1-2 giờ sau khi tiêm insulin. Các trường hợp không biết được nguyên nhân (chiếm khoảng 70%), triệu chứng thường nhẹ. Trước hết nếu hay bị hạ đường huyết cháu phải đi khám để loại trừ các nguyên nhân do bệnh khác kể trên. Nếu hay bị hạ đường huyết vào buổi chiều thì cháu nên xem lại năng lượng của bữa trưa có đủ hay không.
Ở tuổi đang lớn của cháu, nhu cầu về các chất dinh dưỡng rất cao, nếu ăn không đủ chất, đến cuối giờ chiều lượng đường trong máu giảm sẽ dẫn đến hạ đường huyết. Những người hay bị hạ đường huyết không rõ nguyên nhân cần chuẩn bị sẵn đường, bánh, kẹo, khi thấy đói thì ăn ngay. Nếu cháu thường xuyên bị thì nên cho cháu đi khám để được xét nghiệm tìm nguyên nhân gây hạ đường huyết. Có nhiều nguyên nhân khiến đường huyết bị hạ thấp: bị lả do đói, mắc bệnh đường ruột, bệnh gan, bệnh nội tiết.
Cháu năm nay 15 tuổi, mỗi bữa ăn 2 bát cơm, nhưng vì sao cháu rất hay bị xỉu vào buổi chiều? Nếu có gì ăn thì đỡ ngay, nghe nói do hạ đường huyết. Xin hỏi tại sao? Vũ Thanh Thảo (Thanh Hóa)
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc đường huyết bị hạ thấp. Nguyên nhân biết được gồm: bị lả do đói; người ốm nặng, lâu ngày không ăn được; mắc các bệnh ung thư, bệnh đường ruột, bệnh gan, bệnh nội tiết.
Bệnh tuyến nội tiết: u tuyến tụy ở các đảo Langerhans, có một u (chiếm 80%) hay nhiều u, u lành tính hay ác tính, bài tiết ra insulin. Những bệnh nhân bị u tụy tạng có triệu chứng rất nặng, thường xảy ra cơn hôn mê, co giật. Bệnh nhân phải ăn luôn miệng nên bị chứng béo phì. Bệnh của một số tuyến nội tiết khác như giảm năng thùy trước tuyến yên, giảm năng tuyến thượng thận.
Người hay bị hạ đường huyết nên chuẩn bị sẵn đường, bánh, kẹo, khi thấy đói thì ăn ngay (nguồn ảnh: internet)
Do tăng insulin đột ngột: ở người sau cắt dạ dày (hội chứng Dumping), sau gắng sức. Người đang điều trị bệnh tiểu đường, bị hạ đường huyết xuất hiện 1-2 giờ sau khi tiêm insulin. Các trường hợp không biết được nguyên nhân (chiếm khoảng 70%), triệu chứng thường nhẹ.
Trước hết, nếu hay bị hạ đường huyết cháu phải đi khám để loại trừ các nguyên nhân do bệnh khác kể trên. Nếu hay bị hạ đường huyết vào buổi chiều cháu nên xem lại năng lượng của bữa trưa có đủ hay không. Ở tuổi cháu, tuổi đang lớn, nhu cầu về các chất dinh dưỡng rất cao, nếu ăn không đủ chất, đến cuối giờ chiều, lượng đường trong máu giảm sẽ dẫn đến hạ đường huyết.
Những người hay bị hạ đường huyết không rõ nguyên nhân cần chuẩn bị sẵn đường, bánh, kẹo, khi thấy đói thì ăn ngay.
Hạ Đường Huyết: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Hạ Đường Huyết
Hạ đường huyết là một cụm từ dùng để chỉ sự giảm lượng đường trong máu dưới mức bình thường và có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không biết cách xử lý kịp thời.
1. Hạ đường huyết là gì?
Đó là sự giảm lượng đường trong máu (đường glucose) dưới mức độ bình thường của mỗi người. Trong cơ thể chúng ta, đường glucose được đưa đi khắp cơ thể, có vai trò nuôi dưỡng các tổ chức đảm bảo cho sự sống của mỗi người.
Ở người bị tiểu đường, trong cơ thế thiếu lượng glucagon do tác dụng ức chế của thuốc. Vì vậy, dù bị tiểu đường nghĩa là đường huyết cao, bạn vẫn có thể hạ đường huyết do glucose trong máu bị ức chế quá mức.
2. Nguyên nhân và triệu chứng hạ đường huyết
Nguyên nhân:
Có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân hạ đường huyết của bệnh tiểu đường chiếm tỷ lệ đáng kể.
Do thuốc: một số loại thuốc có thể gây ra chứng hạ đường huyết.
Do tiêm insulin: đây là một trong những tai biến ở người bệnh tiểu đường khi không kiểm soát tốt lượng đường huyết trong máu dẫn đến việc sử dụng insulin quá mức cần thiết làm đường huyết hạ đột ngột.
Do ảnh hưởng của 1 số căn bệnh như rối loạn nội tiết, bệnh gan, thận …
Do uống nhiều bia rượu – Chế độ ăn uống kiên khem không hợp lý.
Hạ đường huyết sau ăn: do là cơ thể sản xuất quá nhiều insulin (bệnh Insulinome)
Các triệu chứng hạ đường huyết:
Khi bị hạ đường huyết, người bệnh thường có những triệu chứng như:
Huyết áp hạ.
Tim đập nhanh.
Mồ hôi vã ra.
Có cảm giác mệt mỏi rã rời, đói lả, mặt mày choáng váng, …
Nếu các triệu chứng này không được khắc phục ngay sẽ trở nên nghiêm trọng hơn như:
Đi lại khó khăn
Đuối sức, nhìn không rõ, nguy hiểm nhất là gây hôn mê và co giật.
Cần tìm nhanh cách khắc phục tránh để bệnh nặng có thể dẫn đến biến chứng hôn mê.
3. Các dấu hiệu cảnh báo bạn đang bị hạ đường huyết
Đói cồn cào
Nếu bạn đã ăn nhưng vẫn cảm thấy chưa no lắm hoặc đột nhiên bạn lên cơn đói mà không hiểu vì sao, có nghĩa cơ thể bạn đang cần nhiều glucose hơn. Giải pháp dành cho bạn là hãy bổ sung 15g thực phẩm giàu carbohydrate. Ăn nho, uống nước cam và ngậm kẹo cứng cũng là một cách giải quyết kịp thời khi gặp cơn đói.
Cảm giác lo lắng
Khi nồng độ glucose giảm quá thấp, các tuyến thượng thận sẽ giải phóng hóc-môn ephinephrine (hay còn gọi là adrenaline) báo hiệu cho gan tiết thêm đường. Lượng hóc-môn ephinephrine dư thừa tạo ra một “cơn thèm adrenaline” khiến bạn cảm thấy lo lắng.
Rối loạn giấc ngủ
Hạ đường huyết rất hay xảy ra vào ban đêm nên gây ra một số rối loạn giấc ngủ. Các triệu chứng bao gồm đổ mồ hôi, mơ thấy ác mộng, đột nhiên thức dậy và khóc, cảm giác mệt mỏi và mơ hồ, hay nhầm lẫn khi ngủ dậy. Nếu từng trải qua hiện tượng này, bạn nên ăn nhẹ trước khi ngủ có thể giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng này.
Run rẩy
Hệ thống thần kinh trung ương bắt đầu hoạt động kém hiệu quả khi nồng độ glucose mất cân bằng. Kết quả, nó giải phóng catecholamine, một chất hoá học sản sinh glucose. Điều này khiến bạn bị run.
Cảm xúc không ổn định
Thay đổi tâm trạng một cách đột ngột không phải là một điều bình thường. Đây được xem là một dấu hiệu cảnh báo bạn đang bị hạ đường huyết. Khi đó, bạn có thể bỗng dưng cáu giận, buồn bã, khóc lóc và muốn ở một mình. Một số biểu hiện không thật sự nghiêm trọng như dễ bực mình cũng báo hiệu đường huyết đang giảm.
Đổ mồ hôi
Đổ mồ hôi thường do hệ thần kinh tự trị kiểm soát là một trong những dấu hiệu đầu tiên của tụt đường huyết. Đột ngột ra mồ hôi mà cơ thể không mắc bệnh nào, bất kể thời tiết nóng hay lạnh cần phải nghĩ ngay đến hạ đường huyết.
Chóng mặt, choáng váng
Nếu bạn đã trải qua những triệu chứng này, hãy nhanh chóng điều trị hạ đường huyết. Lượng đường trong máu giảm có thể dẫn đến ngất xỉu. Khi cảm thấy bản thân như sắp ngất, hãy ngồi hoặc nằm xuống ngay lập tức để tránh bị thương.
Suy nghĩ linh tinh
Bởi vì bộ não đặc biệt nhạy cảm với sự sụt giảm glucose nên bạn sẽ hay bị nhầm lẫn, khó tập trung vào công việc tại một thời điểm nếu bị hạ đường huyết.
Thị lực giảm
Nếu mắt bạn đột nhiên bị mờ đi hoặc bạn nhìn thấy hai hình ảnh, hãy nghĩ ngay nguyên nhân là do lượng đường trong máu bị giảm.
Nói lắp
Khi bị thiếu đường, não không còn có khả năng phát hiện ra sự thay đổi trong lời nói khiến bạn dễ nói lắp. Bạn không nhận ra nhưng người khác thì sẽ thấy sự khác biệt đó.
Tuy nhiên, nhiều người nghĩ bạn bị say rượu trong khi vấn đề thực sự là tụt đường huyết.
4. Cách xử lý khi bị hạ đường huyết đột ngột
Điều quan trọng nhất là tự bản thân biết biết mình thường có triệu chứng hạ đường huyết.
Việc đầu tiên là luôn luôn có sẵn đường hoặc các sản phẩm có đường như kẹo, bánh, sôcôla, nước ngọt có đường… trong túi, trong cặp để lúc xảy ra hạ đường huyết là có thể dùng ngay.
Nếu do bệnh tiểu đường thì nên tuân theo lời chỉ dẫn của thầy thuốc trong việc dùng thuốc và ăn uống hằng ngày, đặc biệt ăn đủ lượng cacbonhydrat, ăn thêm bữa phụ, ăn nhiều rau…
Nếu trường hợp bệnh nhân ở mức độ nhẹ, vẫn tỉnh táo nên cho uống ngay nước đường…hoặc bổ sung các loại thức uống chứa đường. Sau đó có thể dùng thêm các loại cháo, sữa, hoa quả, bánh ngọt….
Đối với trường hợp nặng bệnh nhân đã rơi vào trạng thái hôn mê vì mất ý thức nên không có khả năng nuốt, nếu cho uống thì có thể gây sặc vào đường hô hấp thì cần nhanh chóng tiêm tĩnh mạch dung dịch ngọt ưu trương 20 – 30% (40 – 60ml), sau đó kết hợp thay bằng truyền nhỏ giọt dung dịch Glucose có nồng độ 5-10% để tránh nguy cơ tái phát hạ đường huyết .
Glucose sẽ tiếp tục chuyền cho đến khi người bệnh hồi phục hoàn toàn.
5. Phòng ngừa hạ đường huyết
Chúng ta cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, ăn đủ lượng carbohydrate trước khi tập thể dục. Tuân thủ đúng chỉ định điều trị của bác sĩ về chế độ dùng thuốc và chế độ ăn uống
Loại bỏ các yếu tố nguy cơ như kiêng khem quá mức hoặc do các bệnh lý khác…
Không nên nhịn đói, không bỏ bữa sáng, đặc biệt là người già, trẻ em, người có cơ thể yếu.
Thường xuyên kiểm tra đường huyết tại các cơ sở y tế.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học trước khi tập thể dục.
Ăn thêm các bữa phụ ngay khi lượng đường có dấu hiệu xuống thấp.
Thường xuyên kiểm tra đường huyết và tuân thủ điều trị theo đúng hướng dẫn của các bác sĩ, không tự ý uống thuốc khi không có đơn hoặc ngưng thuốc khi các dấu hiệu bệnh thuyên giảm.
Luôn có sẵn các sản phẩm có đường để phòng khi xảy ra hạ đường máu mà có dùng ngay.
Cần có chế độ tập luyện phù hợp theo tư vấn của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe.
Ở trên là những thông tin chi tiết về bệnh hạ đường huyết cũng như cách khắc phục và biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả mà chúng tôi sưu tầm được.
Nếu được điều trị sớm và đúng cách bệnh có thể khỏi mà không để lại biến chứng nguy hiểm nào. Vì vậy các bác sĩ khuyến cáo các bệnh nhân nên chủ động tới thăm khám ngay khi gặp các dấu hiệu bệnh để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Hạ Đường Huyết Trẻ Em
Mỗi tế bào trong cơ thể cần được cung cấp đường (hoặc glucose) để hoạt động tốt. Sau khi chúng ta ăn hoặc sau khi bé được bú, lượng đường trong máu sẽ tăng lên tự nhiên. Theo thời gian, lượng đường huyết này sẽ bắt đầu giảm xuống. Đường huyết giúp cân bằng các hormone trong cơ thể, đặc biệt là insulin Khi mọi thứ hoạt động nhịp nhàng, lượng đường trong máu rất ổn định. Nhưng khi mất cân bằng, bệnh hạ đường huyết trẻ em có thể xảy ra.
Hạ đường huyết trẻ em
Các triệu chứng của bệnh thường kết hợp với các rối loạn chức năng khác như trẻ cảm thấy đói cồn cào, co thắt dạ dày đi không vững, ngủ không yên giấc… Ở những trẻ nhỏ hơn thì thường xuyên quấy khóc, vật vã, hoặc lờ đờ ngủ gật. Đây là các triệu chứng sớm của rối loạn chức năng não.
Trường hợp trẻ bị bệnh nặng hơn, trẻ sẽ xuất hiện những rối loạn về thần kinh như kích thích, run, co cứng, cứng hàm, tăng trương lực tiểu không tự chủ rối loạn lời nói nói ngọng rối loạn thị giác nhìn đôi, lác hoặc các rối loạn về tinh thần như vật vã lú lẫn thoáng qua… Đôi lúc hạ đường huyết trẻ em có thể lâm vào trạng thái thần kinh thực vật như rối loạn vận mạch da xanh tái, giãn mạch, vã mồ hôi tim đập nhanh…; rối loạn nhịp thở giãn đồng tử Các triệu chứng về tiêu hóa như đau bụng nôn, đói cồn cào vẫn tiếp tục làm trẻ vật vã khó chịu. Nếu bị hạ đường huyết nặng cũng gây ra các phản ứng giao cảm ở trẻ như đánh trống ngực lo lắng bồn chồn, run rẩy, toát mồ hôi
Dấu hiệu hạ đường huyết trẻ em thường dễ bị nhầm lẫn
Trường hợp trẻ bị hạ đường huyết rất nặng thì xuất hiện các triệu chứng đột ngột như: ngất xỉu mất tri giác, trẻ lờ đờ, thở nhanh, nông, hoặc ngừng thở. Kèm theo hiện tượng thở nhanh, ngừng thở, trẻ có thể bị tím tái, co cứng đầu ngón tay, ngón chân do thiếu ôxy. Khi đó hệ thống động mạch mao mạch của trẻ cũng không ổn định khiến mạch đập nhanh, nhỏ và yếu.
Hạ đường huyết trẻ em nặng còn có thể xuất hiện các triệu chứng như co giật run khu trú hay toàn bộ co giật toàn thân, cơn co thắt, co cứng, vã mồ hôi Các triệu chứng nặng nhất của hạ đường huyết đến sau cơn co giật hoặc đến đột ngột, có thể nhẹ hoặc nặng như mất phản xạ, giảm trương lực cơ rối loạn hô hấp rối loạn nhịp tim và huyết áp
Cách chăm sóc trẻ bị hạ đường huyết
Bệnh hạ đường huyết là bệnh nguy hiểm, cần phải cấp cứu hạ đường huyết không thể trì hoãn, cần tiến hành ở bất cứ đâu, bất cứ cơ sở nào, không phân tuyến điều trị.
Việc chữa trị hạ đường huyết trẻ em cần đặc biệt tuân thủ các nguyên tắc là lập tức điều trị nâng cao độ đường trong máu, điều trị tình trạng cơ bản gây ra hạ đường huyết và điều trị. Triệu chứng hạ đường huyết ban đầu thường có thể được điều trị bằng đường tiêu thụ, chẳng hạn như ăn kẹo, uống nước ép trái cây hoặc dùng thuốc đường để nâng cao độ đường trong máu.
Tùy thuộc vào các biểu hiện phát bệnh và độ tuổi mà chọn biện pháp điều trị hợp lý. Trường hợp trẻ em có tình trạng thần kinh hư biến nhanh chóng, co giật hôn mê cần tiêm ngay TM 0,5-3g glucose dưới dạng dung dịch glucose 30% (2-10 ml, tuỳ theo tuổi nhỏ hay lớn).
Theo dõi biểu hiện để lựa chọn cách điều trị phù hợp
Tiếp theo là cần truyền tĩnh mạch dung dịch đường 10% theo lứa tuổi, 4mg/kg/phút hay 0,25g/kg/giờ (2,5ml/kg/giờ) đối với trẻ sơ sinh và 0,5g/giờ hay 5ml/kg/giờ với trẻ ngoài sơ sinh Đồng thời cần tiêm glucagon với liều từ 0,25-1 mg tùy theo độ tuổi của trẻ.
Lưu ý với trẻ đang trong tình trạng tiểu đường cần tiêm đường ưu trương liều để cứu sống trẻ để không khiến trẻ rơi vào tình trạng hôn mê. Ngoài ra chế độ ăn cũng cần đầy đủ năng lượng và dưỡng chất cho tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ.
Cập nhật thông tin chi tiết về Biểu Hiện Của Bệnh Hạ Đường Huyết trên website Channuoithuy.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!