Bạn đang xem bài viết 8 Điểm Khác Biệt Giữa Người Trưởng Thành Và Một Đứa Trẻ Lâu Năm được cập nhật mới nhất tháng 12 năm 2023 trên website Channuoithuy.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Có những người dù đã 20, 30 tuổi nhưng lại hành xử chẳng khác nào những đứa trẻ. Vậy đâu là điểm khác biệt của người trưởng thành về tâm lý? Khác Biệt Giữa Người Trưởng Thành Và Một Đứa Trẻ
Đối với đời người, trưởng thành là một quá trình dài lâu chứ không phải chuyện một sớm một chiều. Quá trình trưởng thành sẽ chứng kiến sự thay đổi của chúng ta cả về ngoại hình, dáng vẻ bên ngoài lẫn về tâm lí, suy nghĩ bên trong. Tuy nhiên, liệu có phải chúng ta đã thực sự lớn khôn cả về sinh lí lẫn tâm lí, hay vẫn chỉ là những đứa trẻ “đội xác” người lớn?
1. Khi trưởng thành thực sự, bạn biết quan tâm đến cảm nhận của người khác, thay vì chỉ chăm chăm nghĩ cho riêng mình
2. Trưởng thành về tâm lý là bạn đã biết kiểm soát cảm xúc của mình, không dễ bộc phát chúng ra ngoài dù có chuyện gì xảy ra
3. Sự khác nhau giữa người lớn và trẻ con chính là tính trách nhiệm, khi thực sự trưởng thành, bạn có thể giải quyết mọi vấn đề của bản thân mà không cần ỷ lại người khác
4. Bạn sẽ không còn là một đứa trẻ khi bạn biết mình đang làm gì, bạn muốn gì và bạn suy nghĩ điều gì trong đầu
5. Người trưởng thành coi những khó khăn, vấp ngã, thất bại như những trải nghiệm đáng giá, còn người non trẻ chỉ biết chùn bước
6. Nếu người trưởng thành về bề ngoài lúc nào cũng chăm chăm muốn có ngay thành quả, thì người trưởng thành về cả suy nghĩ sẽ hiểu thế nào là kiên nhẫn, họ không ngại chờ đợi kết quả dù thời gian có lâu như thế nào
7. Cho đi và nhận lại là một nghệ thuật mà không phải ai cũng hiểu, ít nhất là với những người mãi chưa chịu lớn (Khác Biệt Giữa Người Trưởng Thành Và Một Đứa Trẻ)
8. Một người trưởng thành là người làm chủ cuộc đời mình, luôn có chính kiến và mục tiêu để hướng tới thay vì chịu ảnh hưởng từ người khác
5
/
5
(
5
votes
)
Sự Khác Biệt Giữa Một Thư Ký Và Một Bộ Trưởng Là Gì?
Bộ trưởng và Bộ trưởng Nội các
Chúng ta nên bắt đầu với Thủ tướng. Đây không phải là vai trò được bầu trực tiếp – không có lá phiếu quốc gia nào dành cho ai. Thay vào đó, cứ vài năm lại có một cuộc tổng tuyển cử trong đó tất cả các ‘Thành viên của Quốc hội’ sẽ tranh cử (tái). Sau cuộc bầu cử, có một đảng duy nhất chiếm đa số hoặc không có. Nếu có một đảng duy nhất chiếm đa số, người đứng đầu đảng đó thường ngay lập tức được chọn làm Thủ tướng. Nếu không có một đảng nào chiếm đa số, những người đứng đầu các đảng sẽ nói chuyện với nhau, cắt giảm các thỏa thuận và cuối cùng là một chính phủ đồng minh được thành lập. Trong 50 năm qua, đã có chính xác một chính phủ liên minh – chính phủ hiện tại và Thủ tướng là người đứng đầu đảng lớn hơn trong liên minh đó (với Phó Thủ tướng là người đứng đầu đảng nhỏ hơn).
Thủ tướng chính thức được Chủ quyền mời thành lập chính phủ …
Một bộ trưởng (thông thường) là một thành viên của Nghị viện đã được Thủ tướng chọn để điều hành một bộ chính. Có 25 phòng ban của Vương quốc Anh do một Bộ trưởng đứng đầu. (Và một số tương tự được điều hành bởi một người có tiêu đề cơ sở hơn.)
Với hai phòng – Hạ viện (được bầu) và Hạ viện (được chỉ định bởi một loạt các chính phủ), có thể một bộ trưởng là thành viên của Hạ viện thay vì là thành viên của Quốc hội được bầu trực tiếp. Đây là tình huống duy nhất mà một bộ trưởng sẽ không được chọn từ nhóm đại diện được bầu.
Chỉ cần nhầm lẫn, một số Bộ lớn hơn có nhiều Bộ trưởng (ví dụ, Bộ Quốc phòng có Phil Hammond là Số 1, và Nick Harvey là Số 2 – Nick Harvey là ‘Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.)
Trong lịch sử, các cơ quan chính phủ được gọi là “Bộ”. Thuật ngữ này đã được thay đổi cách đây một thập kỷ, với đại đa số các bộ phận hiện đang sử dụng thuật ngữ ‘Bộ. Bộ Quốc phòng và Bộ Tư pháp vẫn giữ nguyên các điều khoản cũ. (Nhóm Monty Python đã sử dụng thuật ngữ ‘Bộ ngớ ngẩn’ vào năm 1970, khi thuật ngữ này là bình thường và gần đây, JKRowling đã sử dụng thuật ngữ này cho ‘Bộ Pháp thuật.)
22 Bộ trưởng cao cấp nhất, cộng với Thủ tướng, tạo thành Nội các. Chúng được gọi là ‘Bộ trưởng nội các.’
Thư ký
Thuật ngữ ‘thư ký’ được sử dụng cho nhiều thứ.
Một số vai trò được giữ bởi các quan chức được bầu (tức là Thành viên của Quốc hội, được Thủ tướng chọn cho một công việc cụ thể):
Thuật ngữ ‘Bộ trưởng Ngoại giao’ được sử dụng cho một số bộ trưởng cao cấp hơn.
Tiếp đến là ‘Bộ trưởng Nhà nước’, tầng thứ hai.
Thuật ngữ ‘Hạ nghị viện’ là cấp bộ trưởng thứ ba và thấp nhất.
Cuối cùng là “Thư ký riêng của Nghị viện”, một thành viên của quốc hội, người không phải là bộ trưởng, nhưng hỗ trợ một bộ trưởng là bí danh của họ trước quốc hội.
Tuy nhiên, một số người có chức danh ‘thư ký’ là công chức (tức là thành viên không được bầu của cơ quan dân sự chuyên nghiệp, phục vụ cho dù đảng nào nắm quyền.)
Bộ trưởng Nội các là người đứng đầu Cơ quan Dân sự, đồng thời là Trưởng Văn phòng Nội các, là bộ phận dịch vụ dân sự cung cấp hỗ trợ trực tiếp cho Thủ tướng cũng như cho nội các.
Thuật ngữ ‘thư ký thường trực’ (đó là một cách nói ngắn gọn ‘thư ký dưới quyền thường trực’) thường là công chức cao cấp nhất, người điều hành bộ phận hàng ngày. Có 42 thư ký thường trực trong nền công vụ Anh.
Thuật ngữ ‘thư ký riêng’ dùng để chỉ trợ lý cho bộ trưởng. (S) ông báo cáo trực tiếp với bộ trưởng, chứ không phải là thư ký thường trực. Tuy nhiên, tại một số phòng ban, thư ký thường trực cũng có một trợ lý giữ cấp bậc ‘thư ký riêng’. Trên thực tế, có cả một loạt các điều này trong các phòng ban lớn hơn … theo thứ tự ‘thư ký riêng’, ‘thư ký riêng’, ‘thư ký riêng trợ lý’,
Và cuối cùng, một hoặc hai từ về từ nguyên.
Bộ trưởng xuất phát từ tiếng Pháp cũ, và có nghĩa là ‘một người phục vụ.’
Thư ký có nghĩa đen là “một người giữ bí mật”, phản ánh bản chất bí mật của vai trò. Việc sử dụng từ này có nghĩa là ‘trợ lý văn phòng’ là rất xa, gần đây, gần đây hơn là việc sử dụng từ này để có nghĩa là ‘quan chức cấp cao’. Trong phạm vi này, một ‘Thư ký công ty’ ở Anh là một nhân vật cấp cao, hoặc là Giám đốc, hoặc có thẩm quyền ngang bằng với Giám đốc và với một loạt trách nhiệm pháp lý về báo cáo / tuân thủ.
Thuật ngữ Nội các có từ thời Pháp trước cách mạng, và là phần bên trong phòng ngủ của Vua Louis – chỉ những quan chức chính phủ cao cấp nhất mới được phép vào nội các. Đáng nhớ khi các chính trị gia nhận được bản ngã quá lớn.)
Sự Khác Biệt Giữa Đứa Trẻ Lớn Lên Trong Nhà Giàu Và Nhà Nghèo
Trong khi bố mẹ giàu có coi con như một ‘dự án đầu tư’ thì người nghèo thường thả con chơi tự do.
Cuộc sống của những đứa trẻ sinh ra từ các gia đình giàu và nghèo ở Mỹ có vẻ ngày càng khác biệt so với các thập kỷ trước. Theo một khảo sát mới của Trung tâm nghiên cứu Pew (Mỹ) với 1.807 bố mẹ cho thấy, các gia đình khá giả quản lý con bằng các lịch hoạt động, với việc đăng ký cho trẻ vào các lớp múa ba lê, chơi bóng và chương trình ngoại khóa. Thường cả bố lẫn mẹ đều dành nhiều thời gian để đọc cho con nghe và lo lắng về lịch học dày đặc hay mức độ căng thẳng của con cái.
Tuy vậy, ở những nhà nghèo, trẻ dành phần lớn thời gian ở nhà với đại gia đình của mình. Các em thường lớn lên ở những khu vực mà chính bố mẹ cũng thừa nhận là không tốt cho việc nuôi dạy con Các phụ huynh này lo lắng về việc con có thể bị bắn, bị đánh đập hay gặp rắc rối với pháp luật.
Không ai có thể lựa chọn mình được sinh ra trong một gia đình như thế nào
‘Những trải nghiệm từ thời thơ ấu có thể tác động rất lớn đến sự phát triển nhận thức tình cảm nhận thức xã hội lâu dài của trẻ’, Sean F. Reardon, chuyên gia nghiên cứu về đói nghèo và bất công trong giáo dục tại Đại học Stanford (Mỹ) cho biết. ‘Và bởi vì những điều này ảnh hưởng đến khả năng thành công về học vấn và thu nhập sau này, trải nghiệm sớm từ thời nhỏ sẽ ảnh hưởng tới cuộc sống dài lâu của mỗi người’, ông nói thêm.
Vòng luẩn quẩn này tiếp tục diễn ra: Bố mẹ nghèo hơn thì có ít thời gian và nguồn đầu tư cho con cái hơn. Họ có thể chẳng chuẩn bị gì nhiều khi con đến trường hay đi làm và điều này dẫn đến việc trẻ sẽ có mức thu nhập thấp hơn sau này.
Là bố mẹ, hầu như ai cũng muốn con cái mình được khỏe mạnh và hạnh phúc, trung thực và có đạo đức, chu đáo và biết cảm thông. Theo các nhà nghiên cứu, không có một triết lý hay cách nuôi dạy con nào là tốt nhất, 92% các vị phụ huynh nói rằng họ đang làm tốt việc nuôi dạy con. Chỉ có điều, họ thực hiện việc này khá khác nhau.
Những bố mẹ giàu có hay trung lưu coi con cái như một dự án cần đầu tư cẩn trọng, nhà xã hội học Annette Lareau, Đại học Pennsylvania (Mỹ), cho hay. Họ cố gắng bồi đắp cho con các kỹ năng thông qua việc gần gũi quan sát và tổ chức các hoạt động, dạy trẻ đặt câu hỏi về các nhân vật có quyền lực và hướng tới những tổ chức danh giá.
Trong khi đó, các bố mẹ thuộc tầng lớp lao động thì tin rằng con cái sẽ phát triển một cách tự nhiên và họ để con độc lập hơn và có nhiều thời gian để chơi tự do. Trẻ được dạy để biết vâng lời và kính trọng người lớn.
Trẻ sinh ra và lớn lên trong gia đình giàu có sẽ được tạo nhiều điều kiện để phát triển
Cả hai cách tiếp cận trên đều có những lợi ích nhất định. Con cái của những người nghèo hạnh phúc hơn, độc lập hơn, ít mè nheo và gần gũi với các thành viên trong gia đình mình, bà Lareau phát hiện. Những đứa trẻ sinh ra trong các nhà giàu có thì dễ bày tỏ cảm xúc, sự khó chịu và mong đợi bố mẹ giúp mình khi cần giải quyết các vấn đề hơn.
Nhưng sau hết, những đứa trẻ giàu có hơn rút cục sẽ ngồi trên giảng đường đại học và tiến tới trở thành tầng lớp trung lưu, trong khi con cái nhà nghèo thì thường chật vật mưu sinh. Trẻ từ các gia đình khá giả thường có kỹ năng để đi vào con đường công chức, bộ máy nhà nước và thành công ở trường lẫn nơi làm việc, nhà xã hội học Lareau nói.
‘Tất cả bố mẹ đều muốn những điều tốt đẹp nhất cho con cái họ? Chắc chắn. Một số chiến lược mang lại những lợi thế tốt hơn cho trẻ? Có lẽ vậy. Bố mẹ sẽ hủy hoại con cái nếu trẻ ít được tham gia các hoạt động được tổ chức quy mô? Không, tôi thực sự nghi ngờ điều này’, bà nói.
Các nhà xã hội học nói rằng sự khác biệt tăng lên giữa các nhóm bởi vì bố mẹ thu nhập thấp có ít tiền để chi trả cho các khóa học âm nhạc hay chương trình ở trường mầm non của con và họ cũng ít có thời gian đưa con cái đến viện bảo tàng hay tham gia các sự kiện ở trường.
Các hoạt động ngoại khóa là hình ảnh thu nhỏ của sự khác biệt trong cách nuôi dạy con. Trong số các gia đình có thu nhập cao hơn 75.000 USD một năm, 84% nói rằng con cái họ tham gia các hoạt động thể thao trong năm qua, 64% đã làm việc tình nguyện và 62% học các lớp về âm nhạc, khiêu vũ hay nghệ thuật. Trong những gia đình có thu nhập dưới 30.000 USD thì 59% trẻ từng tham gia hoạt động thể thao, 37% có hoạt động tình nguyện và 41% đã tham gia các lớp học về nghệ thuật.
Đặc biệt trong các gia đình giàu có, trẻ bắt đầu tham gia học nghệ thuật từ nhỏ. Gần một nửa số bố mẹ đã tốt nghiệp đại học và có thu nhập cao đã đăng ký cho con học các lớp nghệ thuật từ trước khi trẻ lên 5, so với chỉ 1/5 các gia đình thu nhập và học vấn thấp thực hiện việc này. Mặc dầu vậy, 20% bố mẹ khá giả nói rằng lịch học của con cái họ quá dày, trong khi con số này ở các phụ huynh nghèo hơn là 8%.
Bố mẹ nghèo khó thì nhiều khả năng con của họ sau này cũng nghèo khó
Điển hình khác là việc đọc cho con nghe – cách mà các nghiên cứu khẳng định giúp trẻ có vốn từ vựng lớn hơn và khả năng đọc hiểu giỏi hơn khi ở trường. 71% bố mẹ có bằng đại học nói họ đọc cho con nghe hằng ngày, trong khi 22% những người có bằng trung học hoặc thấp hơn làm việc này.
Hầu hết các bố mẹ giàu có đăng ký cho con vào trường mầm non hay cơ sở chăm sóc ban ngày, trong khi người có thu nhập thấp thì giao con cho ông bà hay người thân chăm giúp.
Kỹ thuật kỷ luật cũng khác nhau tùy theo trình độ học vấn: 8% những người có bằng sau đại học nói họ thường đánh con, trong khi con số này ở những bố mẹ có bằng trung học trở xuống là 22%.
Cuộc khảo sát này cũng thăm dò về các thái độ và nỗi lo lắng của bố mẹ. Hầu hết các bố mẹ Mỹ nói họ không quan tâm đến điểm số của con miễn là trẻ học hành chăm chỉ. Nhưng 50% bố mẹ nghèo cho biết điều cực kỳ quan trọng với họ là con cái kiếm được mảnh bằng đại học, trong khi chỉ 39% bố mẹ giàu có bận tâm tới việc này.
Khoảng cách về thành quả đạt được giữa trẻ ở các gia đình có thu nhập cao và thấp đã được nới rộng hơn 30-40% khi so sánh giữa những người chào đời vào năm 2001 với thế hệ sinh sớm hơn 25 năm.
Ngoài ra, hơn 1/4 số trẻ sống trong các hộ gia đình đơn thân có khả năng cao gấp 3 lần sẽ sống nghèo khổ hơn so với những trẻ sống cùng bố mẹ. Trong khi đó, sự bất bình đẳng thu nhập ngày càng tăng cũng tương ứng với tầm quan trọng ngày càng tăng của một tấm bằng đại học để kiếm một mức lương trung bình.
Nhưng có một số dấu hiệu gần đây cho thấy khoảng cách này đang bắt đầu thu hẹp.
Sự Khác Biệt Giữa Người Lớn Và Trẻ Em
Một đứa trẻ là ai?
Một đứa trẻ là một con người trẻ tuổi. Theo định nghĩa của Liên Hợp Quốc, một đứa trẻ là một người dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, về mặt sinh học, một cá nhân chỉ có thể được coi là một đứa trẻ cho đến khi dậy thì. Tuy nhiên, ở hầu hết các quốc gia, một người dưới 18 tuổi được coi là một đứa trẻ. Trong mọi xã hội, trẻ em được ưu tiên vì chính những đứa trẻ này sẽ trở thành công dân của xã hội một ngày nào đó.
Một đứa trẻ thường sống với cha mẹ và người thân của mình, trong sự chăm sóc nuôi dưỡng hoặc môi trường tương tự. Đó là niềm tin xã hội rằng một đứa trẻ không thể đưa ra quyết định quan trọng một mình, vì nó thiếu nhận thức chung về xã hội và có ít kinh nghiệm. Trẻ em không nên được đối xử giống như người lớn và nên được yêu thương và chăm sóc. Theo các nhà tâm lý học, thời thơ ấu là một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển toàn diện của một cá nhân không chỉ về thể chất, mà cả về tinh thần, xã hội và cả về cảm xúc. Sự phát triển của một đứa trẻ xảy ra thông qua giáo dục chính thức và không chính thức mà anh ta nhận được cả trong khuôn viên của trường và cả ở nhà và môi trường xung quanh.
Ai là người lớn?Một người trưởng thành có thể được hiểu là một người trưởng thành. Trong các nền văn hóa khác nhau, tuổi trưởng thành được nhìn theo những cách khác nhau. Về mặt sinh học, một khi con người đến tuổi dậy thì, cá nhân đó được coi là người trưởng thành. Ở một số bộ lạc, một người trải qua nghi thức vượt qua được coi là người trưởng thành. Không giống như trong trường hợp của một đứa trẻ, một người trưởng thành là một công dân đầy đủ, có nhiều nhiệm vụ và trách nhiệm trong các tổ chức xã hội khác nhau.
Một người trưởng thành, chẳng hạn như mẹ hoặc cha thậm chí có thể chịu trách nhiệm cho một người khác (một đứa trẻ). Người lớn, không giống như trẻ em, có thể sống một mình. Họ độc lập và có thể tự đưa ra quyết định. Hầu hết người lớn đều có việc làm và độc lập về tài chính. Họ có nhiều quyền hợp pháp như trong trường hợp bỏ phiếu, kết hôn, v.v. Như bạn có thể thấy, tình trạng và vai trò của người lớn khác với trẻ em.
Sự khác biệt giữa người lớn và trẻ em là gì? Định nghĩa của người lớn và trẻ em:Trẻ em: Một đứa trẻ là một người trẻ dưới 18 tuổi.
Người lớn: Một người trưởng thành có thể được hiểu là một người trưởng thành.
Đặc điểm của người lớn và trẻ em: Tuổi tác:Trẻ em: Một đứa trẻ dưới 18 tuổi.
Người lớn: Một người lớn trên 18 tuổi.
Độc lập với người phụ thuộc:Trẻ em: Một đứa trẻ là phụ thuộc.
Người lớn: Một người trưởng thành độc lập.
Quyết định:Trẻ em: Một đứa trẻ không thể tự mình đưa ra quyết định nghiêm túc.
Người lớn: Một người trưởng thành có thể tự mình đưa ra quyết định nghiêm túc.
Sắp xếp cuộc sống:Trẻ em: Một đứa trẻ sống với một gia đình hoặc chăm sóc nuôi dưỡng.
Người lớn: Một người trưởng thành có thể sống một mình.
Quyền:Trẻ em: Một đứa trẻ bị từ chối một số quyền hợp pháp như quyền bầu cử, kết hôn, v.v. (Tuy nhiên, có những ngoại lệ đối với quy tắc này như trong một số nền văn hóa nơi diễn ra hôn nhân trẻ em.)
Người lớn: Người trưởng thành được hưởng một số quyền hợp pháp như quyền bầu cử, kết hôn, v.v.
Hình ảnh lịch sự: Trẻ em và phụ nữ thông qua Pixabay (Miền công cộng)
Hãy Học Tiếng Anh Như Một Đứa Trẻ
Bạn đã bao giờ thắc mắc, rằng: Tôi học tiếng Anh đã hơn 10 năm, thay đổi rất nhiều trung tâm, thi được bằng cấp, tín chỉ nhưng vẫn không thể nói năng lưu loát như một đứa trẻ người bản xứ 10 tuổi, vậy sự khác biệt là gì?
Theo nhiều nghiên cứu, con người đã có sự phản xạ với ngôn ngữ và âm thanh ngay từ trong bụng mẹ. Quá trình học ngôn ngữ của trẻ em nhanh chóng và hiệu quả nằm ở 3 điều kiện:
Trẻ em 2-3 tuổi thường lắng nghe cách nói chuyện của bố mẹ và những người xung quanh và bắt chước rồi dần dần tự hình thành nên vốn từ cho mình. Khi lớn lên đôi chút, bé đến trường, gặp gỡ nhiều người hơn, cách nói chuyện của bé cũng sẽ thay đổi, phức tạp hơn, dùng từ linh hoạt hơn… nhờ có nhiều va chạm, gặp được nhiều tình huống giao tiếp hơn lúc ở nhà
2. Hấp thụ ngôn ngữ bằng cách quan sát và lắng ngheTrước khi biết nói, con người đã có nhận thức về việc giao tiếp của thế giới xung quanh mình thông qua thính giác và thị giác. Bé dành những năm tháng đầu đời lắng nghe bố mẹ trò chuyện, nghe nhạc… rồi mới bắt đầu bập bẹ những tiếng đầu tiện. Đây cũng là nguyên lý trước khi bắt đầu học bất kì ngoại ngữ nào: Nghe trước, nói sau.
Nếu muốn nói tiếng Anh lưu loát, tự tin và trôi chảy như người bản ngữ, bạn nên áp dụng 3 điều kiện này vào phương pháp học của mình, đây cũng là điều được nhiều người học tiếng Anh thành công trên thế giới áp dụng.
Muốn giỏi giao tiếp tiếng Anh, bạn phải bỏ phương pháp đọc – chép thông thường. Thay vào đó, cần chăm thực hành các bài học tương tác, giao tiếp thật, trải nghiệm thật. Bạn có thể thực hành với bạn học hoặc giáo viên, tốt nhất là người bản ngữ. Đây là lúc bạn phát hiện ra các thiếu sót và tìm cách khắc phục. Dần dần, bạn sẽ tự tin hơn với khả năng giao tiếp tiếng Anh của mình.
Những đứa trẻ hứng thú với ngôn ngữ bởi chúng muốn lắng nghe giọng của bố mẹ, vì thích nghe tiếng nhạc và hình ảnh trong bộ phim hoạt hình… Cũng tương tự như thế, để khơi dậy hứng thú, bạn cần thay những quyển giáo trình khô khan bằng những thứ bạn thực sự thích thú: 1 bộ phim sitcom, 1 bài hát tiếng Anh hoặc thậm chí là những buổi họp mặt với những người yêu thích tiếng Anh. Các hoạt động yêu thích sẽ giúp bạn thêm hứng thú và không bỏ cuộc giữa chừng.
c. Thực hành giao tiếp tiếng Anh thường xuyên với người bản ngữHead Office: 20 Nguyễn Văn Tuyết, Quận Đống Đa, Hà Nội
Tel: 024.629 36032 (Hà Nội) – 0961.995.497 (TP. HCM)
ECORP Bắc Ninh: Đại học May Công nghiệp – 0869116496
Cảm nhận học viên ECORP English.
Vàng Da Ở Người Trưởng Thành, Bệnh Gì?
12-07-2011
Bệnh gan, mật nào gây vàng da?
– Người trưởng thành bị vàng da trong các bệnh về gan, mật là do cản trở sự bài tiết sắc tố mật (bilirubin), làm cho lượng sắc tố mật trong máu tăng lên. Như vậy khi gan hay đường dẫn mật bị viêm hoặc có những bất thường khác của tế bào gan và đường dẫn mật (bao gồm cả túi mật) đều làm cho lượng sắc tố mật trong máu tăng lên gây nên hiện tượng da, niêm mạc (kể cả kết mạc mắt) nhuộm màu vàng của sắc tố mật vì vậy chúng có màu vàng. Đối với gan, mọi tác động vào tế bào gan dù là viêm gan cấp tính hay mạn tính, xơ gan hay ung thư gan đều làm tổn thương tế bào gan. Các bệnh viêm gan cấp tính do virut (virut viêm gan A, B, C, E, D…) thường có biểu hiện vàng da rất điển hình. Ngoài hiện tượng vàng da thì niêm mạc lòng bàn tay, bàn chân, niêm mạc lưỡi và kết mạc mắt cũng vàng. Đi kèm với hiện tượng vàng da là phân bạc màu (nhiều trường hợp phân trắng như phân cò), nước tiểu ít và sẫm màu (giống màu nước vối). Khi gan bị viêm cấp tính thường bị to ra. Khám lâm sàng có thể sờ thấy gan to và siêu âm, chụp Xquang sẽ thấy gan to ra rõ rệt). Đặc biệt là xét nghiệm máu sẽ thấy lượng bilirubin trong máu tăng cao cả 3 loại (bilirubin toàn phần, trực tiếp, gián tiếp) và men gan cả hai loại (AST và ALT) đều tăng cao (trên gấp đôi).
Ngoài viêm gan cấp tính do virut còn có các trường hợp viêm gan cấp do rượu, do ngộ độc thuốc (rifamixin, INH, paracetamol…) cũng làm cho tế bào gan bị tổn thương nặng và tăng bilirubin gây vàng da, niêm mạc. Bên cạnh các bệnh làm tế bào gan tổn thương gây vàng da thì nhiều bệnh về đường mật cũng gây vàng da. Các bệnh như sỏi mật, viêm đường mật, u đường mật. Bệnh u đường mật ngoài gan thường làm cho vàng da tăng dần (vàng da tăng theo tỷ lệ thuận với hiện tượng tắc mật), còn bệnh u đường mật trong gan thì thường vàng da tăng một cách từ từ. Trong các trường hợp sỏi đường mật, viêm đường mật cấp tính thường xuất hiện 3 triệu chứng tương đối tuần tự: đau, sốt, vàng da. Trong các loại nguyên nhân của gan và đường mật làm tổn thương tế bào gan, làm cản trở sự lưu thông của sắc tố mật thì bệnh về tụy tạng, tuy không thuộc hệ thống gan mật nhưng đôi khi cũng làm cản trở sự lưu thông của bilirubin và cũng làm cho hiện tượng vàng da tăng lên có khi vàng da ngày càng đậm như u đầu tụy, đặc biệt là ung thư đầu tụy. Trong các trường hợp vàng da nghi do bệnh về tụy tạng thường phải siêu âm, chụp cắt lớp (CT scanner), chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp mật… Bên cạnh đó xét nghiệm sinh hoá máu để xác định bilirubin, men gan và đặc biệt là xác định men amylase.
Khi nghi bị vàng da nên làm gì?
– Khi nghi bị vàng da nên đi khám bệnh, tốt nhất là khám ở cơ sở y tế có đủ điều kiện với lý do là nếu vàng da nhẹ thì rất khó đánh giá, bởi vì người Việt Nam là người “da vàng”. Đánh giá da có bị vàng hay không cũng không nên dùng ánh sáng đèn mà phải quan sát dưới ánh sáng tự nhiên (ánh sáng mặt trời). Đi khám bệnh ngoài khám lâm sàng còn được tiến hành các loại xét nghiệm và các kỹ thuật lâm sàng khác như siêu âm, chụp CT, MRI, chụp đường mật ngược dòng… mới có thể xác định được nguyên nhân để có chỉ định điều trị kịp thời. Tùy theo nguyên nhân sẽ có chỉ định điều trị khác nhau.
Khi được điều trị đúng và kịp thời bệnh sẽ giảm và vàng da cũng thuyên giảm theo. Việc điều trị nguyên nhân gây nên vàng da cũng tùy theo từng bệnh, có thể điều trị nội khoa (dùng thuốc) nhưng trong một số bệnh cần phải can thiệp bằng ngoại khoa (phẫu thuật) mới có thể giải quyết được căn nguyên gây vàng da. Song cũng có những trường hợp không thể điều trị bằng nội khoa hoặc ngoại khoa như viêm gan do virut.
– Mọi trường hợp viêm gan do virut cho đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu kể cả Tây y, Đông y và thuốc Nam. Vì vậy cần lưu ý rằng trong khi gan đang tổn thương nặng, tế bào gan đang bị virut tấn công lại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, nếu dùng bất cứ thuốc gì không rõ nguồn gốc, người cho thuốc lại thiếu kiến thức về y học và không theo chỉ định của bác sĩ đều có thể làm tăng thêm sự tổn hại tế bào gan và bệnh sẽ trầm trọng thêm.
– Để phòng hiện tượng vàng da do bệnh gan, mật gây ra, tránh bị mắc các bệnh về gan thì cần tiêm phòng vaccin viêm gan, ăn uống hợp vệ sinh, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Không nên uống các loại rượu kém chất lượng như rượu tự nấu, rượu tự pha chế. Nếu mắc các bệnh về đường mật (kể cả bệnh túi mật) cần được điều trị dứt điểm. Để làm tốt việc này thì người bệnh cần tuân thủ lời khuyên của bác sĩ.
– Những vùng đang có bệnh sốt rét lưu hành cần đề phòng muỗi đốt (cần nằm màn một cách tuyệt đối, nếu màn được tẩm hoá chất diệt muỗi thì càng tốt); dùng mọi biện pháp để tiêu diệt bọ gậy (lăng quăng) và muỗi trưởng thành để tránh mắc bệnh sốt rét vì hậu quả của nó có thể đưa đến xơ gan. Nên tẩy giun định kỳ để tiêu diệt giun và trứng giun, nhất là loại giun đũa để tránh hậu quả sỏi mật do giun chui ống mật.
PGS.TS. BÙI KHẮC HẬU Theo SK&ĐS
Cập nhật thông tin chi tiết về 8 Điểm Khác Biệt Giữa Người Trưởng Thành Và Một Đứa Trẻ Lâu Năm trên website Channuoithuy.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!